De afgelopen jaren zagen we hoe de behandeling van het slavernijverleden in zowel de Tweede Kamer als in Provinciale Staten en gemeenteraden felle reacties aan beide kanten van de politiek opriep. De discussie in het provinciehuis van Utrecht vormde hier in eerste instantie geen uitzondering op.
Na de publicatie van het onderzoek ‘Slavernij en de stad Utrecht’ volgde in 2021 namelijk ook hier een felle discussie over de rol van de provincie. Het was een voorspelbaar debat, waarbij soms de politieke opvattingen belangrijker waren dan een zorgvuldige omgang met dit deel van onze geschiedenis.
Ongemak
Dat gevoel leidde bij verschillende fracties tot gevoelens van ongemak. Want wat schoten we daarmee op? Helpt dit het gesprek in de samenleving? Kunnen we als volksvertegenwoordigers hier niet op een andere manier mee omgaan?
Het is ons gelukt om op deze vragen een antwoord te geven. Van links tot rechts, van progressief tot conservatief en van coalitie tot oppositie. Niet vanuit het provinciebestuur, maar vanuit de volksvertegenwoordiging. Daarmee maakten we een belangrijk en unieke start voor een debat op inhoud.
Deze video wordt niet weergegeven omdat u nog geen toestemming heeft gegeven om cookies van derden te plaatsen. Accepteer cookies en herlaadt deze pagina om de video te bekijken of bekijk deze op https://www.youtube.com/watch?v=ENZvbqmkzig&feature=youtu.be.
Indien u cookies eerder hebt geweigerd kunt u deze alsnog accepteren.
Luisteren
In plaats van akkoord te gaan met de verdeeldheid en het eigen gelijk richtten we vorig jaar een werkgroep op. Het doel: hoe doen we met een breed draagvlak in Provinciale Staten alsnog recht aan de slavernijgeschiedenis zonder in politieke loopgraven te belanden?
We voerden gesprekken met experts met diverse meningen om daarna naar elkaars standpunten te luisteren. Dat voelde wat onwennig. We spraken namelijk ook af elkaar niet te onderbreken, pas te reageren wanneer je zelf aan de beurt bent en dan ook alleen verhelderende vragen stellen, zonder elkaar in de rede te vallen.
Tijd werkte hierbij ook in ons voordeel: we wilden voor de verkiezingen een voorstel afleveren waardoor we gauw concrete teksten op papier kregen en discussies sneller werden afgerond. Dat zorgde voor een resultaat waar we uiteindelijk allemaal achter konden staan.
Initiatiefvoorstel
Na vier sessies werd een initiatiefvoorstel verdedigd door de werkgroep in Provinciale Staten. We erkennen daarin het leed dat is aangedaan door slavernij, willen met de samenleving een gesprek voeren over het vervolg en vragen de provincie een verdiepend onderzoek te doen naar de rol van het provinciebestuur in het slavernijverleden.
Inhoudelijk gaat dit voorstel voor sommige partijen te ver en voor andere partijen juist niet ver genoeg. Maar het besef was wel aanwezig dat juist dit onderwerp breed draagvlak en consensus verdient. Dat was ook de reden dat wij het als Provinciale Staten zélf hebben opgepakt. En dat is gelukt: het voorstel werd bijna unaniem aangenomen.
Mocht Den Haag nog behoefte hebben aan suggesties om samen te werken met verschillende partijen op moeilijke thema's, dan mogen ze ons altijd bellen.
Lyke Veen (D66), Nelleke Groen (GroenLinks), Arthur Kocken (VVD), Ted Dinklo (JA21), Wilma de Boer-Leijsma (PvdA), Nelly de Haan (ChristenUnie), Bertrick van den Dikkenberg (SGP) en Fatma Demir (DENK)
Voor persinformatie:
roel.breet@provincie-utrecht.nl, 06 43 24 64 02
