Beautycontest
7 juni 2012
Twee glunderende echtparen namen uit mijn handen een prijs in ontvangst omdat hun boerderij was uitverkozen tot ‘Boerderij van het jaar 2012’. Apetrots waren ze, en terecht, want de boerderijen Haugesund en Kopervik, pachtboerderijen van Landgoed Linschoten staan er prachtigbij.
Verspreid over de hele provincie staan 3200 historische boerderijen (van voor 1946). Ieder jaar kunnen die meedoen aan de ‘beautycontest’ Boerderij van het Jaar. Dit jaar alweer voor de 21e keer. Inmiddels zijn zo’n 400 boerderijen het kritisch oog van de (zeer deskundige) jury gepasseerd. Die jury bestaat o.a. uit leden van de Boerderij Stichting Utrecht en Landschap Erfgoed Utrecht.
In Nederland staan totaal 90.000 van dit soort boerderijen. Dat lijkt veel, maar als je bedenkt dat het er 50 jaar geleden twee keer zo veel waren, dan besef je dat dit soort erfgoed flink onder druk staat. Ik ben een echte ‘boerderijenfan’. Vooral vanwege de grote impact die deze gebouwen (kunnen) hebben op de omgeving. En ze staan vaak niet alleen maar mooi te wezen: veel boerderijen zijn nog volop in bedrijf. Historische boerderijen beantwoorden aan het beeld dat mensen graag zien van de agrarische sector: sfeervol, kleinschalig en in harmonie met het landschap.
Dit jaar was het thema Buitenplaats-boerderijen.Veel van de genomineerde boerderijen waren onderdeel van een landgoed of buitenplaats en dragen met hun pachtgeld en landbouwopbrengst bij aan de instandhouding ervan. Dat geldt ook voor Haugesund en Kopervik. Die namen zijn overigens Noors en dat komt omdat de landgoedeigenaar in 1933 door Noorwegen reisde toen hij hoorde dat 2 van zijn boerderijen waren afgebrand. De beheerders van Landgoed Linschoten vertelden mij dat zij veel waarde hechten aan de kwalitatieve uitstraling van de boerderijen. Om hun pachters echter niet onnodig op kosten te jagen bij noodzakelijke verbouwingen of uitbreidingen, nemen zij de meerkosten voor hun rekening die voortvloeien uit het behoud van het historisch karakter. Hier reiken economische ontwikkeling en cultuurhistorie elkaar de hand. En dat is precies wat nodig is om over 50 jaar nog steeds de prijs voor mooiste Utrechtse Boerderij van het Jaar uit te kunnen reiken!