Aanpak stikstof

Er is veel druk op het landelijk gebied. We willen allemaal een plan waar op korte en lange termijn een goede balans is tussen landbouw, natuur, water, cultuurhistorie en recreatie. Er spelen veel opgaven, zoals tegengaan bodemdaling, klimaatverandering en stikstof, een goede waterhuishouding, natuurbeheer, verduurzaming landbouw, woningbouw en energietransitie. De provincie Utrecht werkt in een gebiedsgerichte aanpak samen met andere overheden en partijen uit de gebieden aan economisch rendabele oplossingen.

Omdat er veel opgaven tegelijk spelen, vindt een integrale afweging plaats van mogelijke maatregelen. Alleen op die manier kunnen er oplossingen komen die bijdragen aan langetermijnperspectief voor u, de mensen/inwoners en ondernemers. In eerste instantie gebeurt dit in en om de Natura 2000-gebieden, omdat we hier voor 1 juli 2023 maatregelen ontwikkeld moeten hebben vanuit de stikstofopgave.

Deze oplossingen willen wij gaan ontwikkelen op initiatief van en/of samen met u. De vraag is hoe een duurzaam en klimaatbestendig landelijk gebied eruit moet zien met toekomst voor de landbouw, voldoende ruimte voor de natuur en een gezond woon- en een werkklimaat.

Er zijn nog geen besluiten genomen over deze opgaven, maar dit zal wel de komende jaren gaan gebeuren. Graag praten wij u, samen met de gemeenten en waterschappen, bij over welke ontwikkelingen er zijn, en wij willen ook graag horen wat uw wensen, ambities en behoeften zijn.

Hiervoor wordt een informatiemarkt gehouden. U bent van harte uitgenodigd. Op 31 mei, gemeentehuis Utrechtse Heuvelrug, Kerkplein 2, Doorn (voor landelijk gebied tussen Langbroek, Wijk bij Duurstede, Amerongen, Leersum en Doorn). De informatiemarkt is van 19.00 tot 22.00 uur en u kunt langskomen wanneer het u schikt. Meer informatie vindt u op www.lami.nl.

Op deze pagina vindt u meer informatie over de stikstofaanpak. Hier kunt u ook het webinar van 4 februari 2022 terugkijken waarbij is ingegaan op de genoemde opgaven.

De webinar 'Actualiteiten in het landelijk gebied, van Stikstof tot Kringlooplandbouw' vond op 4 februari 2022 plaats.  Bekijk de webinar: Actualiteiten in het landelijk gebied; van Stikstof tot Kringlooplandbouw.

Ook starten we met de eerste gesprekken voor de gebiedsgerichte aanpak. Hiervoor hebben we de provincie opgedeeld in zes gebieden. De gebieden, met daarin de Natura-2000 gebieden, zijn: Binnenveld, Botshol, Kolland & Overlangbroek, Lingegebied & Diefdijk Zuid, Nieuwkoopse Plassen & De Haeck incl. de Meije, Oostelijke Vechtplassen, Rijntakken, Uiterwaarden Lek en Zouweboezem.

Met de gebiedsgerichte aanpak bespreken we met ondernemers en betrokkenen wat de juiste maatregelen zijn om te nemen in een specifieke sector. We vragen ondernemers en organisaties om actief kansen te zoeken en te verzilveren voor verduurzaming van hun bedrijf. De provincie wil hen helpen met kennis, (subsidie)regelingen en waar mogelijk regelruimte. Dit doen we niet alleen vanuit het onderwerp stikstof. Wij zoeken juist ook naar een integrale benadering met andere onderwerpen zoals woningbouw, energietransitie of bodemdaling.

Iedere provincie heeft zijn eigen beleid en ambities om een oplossing te vinden voor de stikstofproblematiek. Desondanks trekken we als provincies wel samen op. Zeker in een gebied waar provinciegrensoverschrijdende Natura-2000 gebieden liggen. Zo kunnen we op een efficiënte manier maatregelen uitvoeren en van elkaar leren. Wij voorkomen zo ook dat initiatiefnemers in meerdere provincies te maken krijgen met heel verschillende provinciale regels.

Het Rijk moet voldoen aan de Europese verplichtingen en stellen Rijksmaatregelen op in landelijk wet- en regelgeving. Het Rijk heeft een structurele Aanpak Stikstof opgesteld, met daarin veel maatregelen om stikstofoverlast te beperken en de natuur te versterken. Provincies geven deels uitvoering aan die maatregelen. Elke provincie stelt samen met gebiedspartners een gebiedsgerichte aanpak op en nieuwe beleidsregels die het mogelijk moeten maken weer vergunningen af te geven. Ook werken wij samen met het Rijk aan het legaliseren van de zogenoemde PAS-meldingen.

Vanwege het stikstofprobleem is het voor veel initiatieven in ons land lastig om een vergunning te krijgen. Als één van de oplossingen hebben de provincies gezamenlijk een stikstofbank ontwikkeld. De Stikstofbank biedt als registratiesysteem een extra mogelijkheid om natuurvergunningen te verlenen voor initiatieven waarbij stikstof wordt uitgestoten. Doel van de Stikstofbank is om vergunningen te verlenen aan projecten waarvan de stikstofuitstoot zich in kleine hoeveelheden verspreidt over veel gebieden. Daarnaast kunnen provincies er specifieke projecten mee realiseren met maatschappelijk relevante doelen. Maar dat kan alleen als er voldoende ruimte in de bank aanwezig is en behoud van de natuur is geborgd.

Meerdere soorten banken

Nadat de provincies het besluit genomen hebben om de Stikstofbank op te richten, kunnen ze afzonderlijk een beperkt aantal zogenoemde ‘doelenbanken’ oprichten voor een specifiek doel. Denk daarbij aan doelen met een groot maatschappelijk belang, waarmee bijvoorbeeld banen gecreëerd worden. De ruimte hiervoor moet komen van maatregelen die de uitstoot van stikstof ergens anders beperken. Dit zijn geen bronmaatregelen die nodig zijn voor het verbeteren van de natuur.

Vulling met stikstofruimte

De Stikstofbank wordt gevuld met vrijgemaakte en vrijgevallen ruimte.

• Vrijgemaakte ruimte is afkomstig van maatregelen die de uitstoot van stikstof ergens anders beperken. Wanneer bijvoorbeeld een provincie een bedrijf opkoopt, kan de stikstofruimte uit de natuurvergunning van dit bedrijf – voor zover die ruimte niet nodig is voor natuurverbetering – geregistreerd worden in de Stikstofbank.
• Vrijgevallen ruimte is de ruimte die ‘vrijvalt’ tijdens extern salderen. Bij extern salderen kan het saldo van stikstofuitstoot van het stoppende bedrijf worden gebruikt voor de vergunning van een ander bedrijf. Omdat saldogever en saldo-ontvanger zich niet op dezelfde locatie bevinden ten opzichte van stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden, leidt extern salderen ertoe dat op bepaalde hexagonen meer gesaldeerd wordt dan nodig is. Dit meerdere wordt geregistreerd in de Stikstofbank.

De Stikstofbank wordt gevuld met vrijgevallen ruimte of met vrijgemaakte ruimte. Een Doelenbank wordt alleen gevuld met vrijgemaakte ruimte.