De ambitie van het Strategisch bosbeleid omvat ook meer bos, bomen en struiken in het agrarisch buitengebied. Denk daarbij onder andere aan de kleine landschapselementen, agroforestry en voedselbossen. Deze dragen bij aan de opgaven uit het Nationaal Programma Landelijk Gebied voor de groenblauwe dooradering en realisering van nieuw bos.
De provincie Utrecht steunt en stimuleert agroforestry. Bij agroforestry, ook wel boslandbouw, worden bomen en struiken bewust gecombineerd met akkerbouw en veeteelt. Daarmee wordt een natuurinclusief landbouwsysteem ontwikkeld met meerwaarde voor de boer, de bodem en voor de natuur. Agroforestry kent verschillende vormen, zoals voederhagen, strokenteelt en bomenweiden. Een voedselbos zien we ook als een vorm van agroforestry. Bij een voedselbos wordt met meerdere lagen een natuurlijke bosrand nagebootst, met een grote diversiteit van inheemse en eetbare bomen en struiken.
Voordelen
Agroforestry biedt zowel ecologisch als economisch voordelen. Bomen leveren een positieve bijdrage aan de waterhuishouding en het bodemleven, geven beschutting voor vee en dragen bij aan de biodiversiteit. En dat komt weer ten goede aan de biologische en economische weerbaarheid van het boerenbedrijf.
Boeren kunnen bijvoorbeeld voerderhagen en windhagen rondom hun weiland plaatsen. Voederhagen blijken geschikt voor koeien die ervan eten. De koeien krijgen zo de mineralen en andere voedingsstoffen binnen waar ze behoefte aan hebben. Ook worden notenbomen in weilanden geplant voor opbrengst van noten, verbeteren van de bodem, schaduw voor de dieren en bij droogte betere grasopbrengst.
Subsidie
Agroforestry stimuleren we. Dat doen we door subsidie beschikbaar te stellen voor de aanplant van noten- en fruitbomen. Dan doen we ook door het aanjagen van voorbeeldprojecten en door het opzetten van een (kennis)netwerk. Meer informatie over mogelijkheden voor realisatie van agroforestry en voedselbossen is te vinden op de website Lami.
De provincie Utrecht verleent subsidie aan boeren die agroforestry als nieuw systeem in hun bedrijfsvoering willen integreren. Daarmee worden goede voorbeelden gestimuleerd. Tegelijk wordt zichtbaar waar initiatiefnemers tegenaan lopen en wat er nodig is om de ontwikkeling van agroforestry voor boeren beter mogelijk te maken. De subsidieregeling voor grondeigenaren van agrarische gronden voor de aanleg van agroforestry en voedselbossen in het landelijk gebied in de provincie Utrecht is sinds 1 juli 2024 geopend.
Financiering bedrijfsplannen voor agroforestry
Provincie Utrecht biedt aan 20 boeren de mogelijkheid om een bedrijfsplan te ontwikkelen voor agroforestry. Via het Agroforestry Netwerk Utrecht kunnen boeren in de regio met een bedrijfsplan op maat hun bedrijf te verduurzamen met behulp van agroforestry.
Boeren die geïnteresseerd zijn in agroforestry kunnen een intakegesprek aanvragen bij het Agroforestry Netwerk Utrecht. Tijdens dit gesprek worden de specifieke wensen en behoeften van de boer in kaart gebracht. Vervolgens zal een ervaren adviseur samen met de boer een op maat gemaakt bedrijfsplan ontwikkelen. Vervolgens kan voor de realisatie van het plan Agroforestry subsidie worden aangevraagd. Meer informatie over de bedrijfsplannen is te vinden bij het Agroforestry Netwerk Utrecht.
Agroforestry Netwerk Utrecht
Op 29 februari 2024 is het Agroforestry Netwerk Utrecht van start gegaan. Via het netwerk kunnen provincie, agrariërs, gemeenten en waterschappen samenwerken. Het netwerk moet ervoor zorgen dat boeren enthousiast worden om agroforestry en voedselbossen op hun land te realiseren. Ook helpt het netwerk hen aan de juiste informatie, de wet- en regelgeving en de beschikbare subsidies. Kijk op de pagina van het netwerk op LaMi voor meer informatie.
Ervaringen met agroforestry
In de provincie Utrecht zijn al boeren actief bezig met agroforestry: Ron van Zandbrink, eigenaar van een biologische melkveehouderij in Stoutenburg en Dennis Blom, eigenaar van zorgboerderij Blommendal. In deze video vertellen ze daar meer over:
