De wind in de haren, de voeten op de trappers, de ogen gericht op groene vergezichten: de rode loper gaat in de regio Utrecht uit voor fietsers. De provincie Utrecht legt samen met gemeenten comfortabele, lange doorfietsroutes aan met – op veel plekken - rood asfalt. Ze verbinden stad en dorp met elkaar en helpen mensen de fiets te pakken en uit de auto te stappen. Erik Groot Karsijn, beleidsadviseur mobiliteit bij de gemeente Amersfoort, werkt aan deze routes: “Je kan lekker kilometers maken op de brede paden, want ze zijn goed verlicht met duidelijke lijnen, je komt minder scherpe bochten en verkeerslichten tegen en krijgt vaak voorrang op ander verkeer.”
De eerste doorfietsroute in de regio is in mei 2024 opgeleverd op het traject Amersfoort-Bunschoten. Het is de vaste route van fietsforens Daniel Smit naar zijn werk in Bunschoten. Hij is enthousiast: “Op een stuk van mijn traject reed je eerder je banden kapot op de blootliggende boomwortels. Die zijn weggehaald en nu fietst het heerlijk soepel op het fonkelnieuwe asfalt met minder verkeerslichten en vaker voorrang op auto's. Fijn om van en naar mijn werk al trappend mijn hoofd leeg te maken.” Tussen 2024 en 2026 worden negen routes opgeleverd om vlot en veilig tussen dorpen en steden te fietsen op afstanden tot zo’n 15 kilometer.
De fiets als alternatief
Daniel maakt als ‘doorfietser’ deel uit van een trend, want steeds meer Nederlanders gaan op de fiets naar het werk blijkt uit recent onderzoek van Shuttel, bedrijf in duurzame mobiliteit. Dit komt onder andere doordat het gebruik van de fiets voor woon-werkverkeer actief gepromoot wordt door werkgevers met hogere vergoedingen per fietskilometer en gunstige regelingen om fietsen te kopen of te leasen. En dat is een goede ontwikkeling, want de steden in de provincie Utrecht groeien uit hun jasje. Het aantal inwoners blijft groeien en we maken tegelijkertijd een transitie naar duurzaam vervoer om onze regio groen, leefbaar en bereikbaar te houden. Erik: “Dat betekent dat we de ruimte goed moeten benutten. Op afstanden tot 15 kilometer vormt de fiets voor veel mensen een goed alternatief voor de auto. Om dat te stimuleren hebben we een pakket aan maatregelen paraat. De nieuwe doorfietsroutes vormen de ruggengraat van ons regionale fietsnetwerk, verder werken we ook aan meer en betere stallingen, aan fietsvriendelijke arbeidsvoorwaarden voor werkgevers en het stimuleren van fietsen bij kinderen. Want de kinderen van nu zijn de ‘mobilisten’ van straks.”
3,6 miljard korte autoritjes
Verleiden als strategie dus, waarbij fietscomfort, verkeersveiligheid en vlot doorfietsen een grote rol spelen. Fietsen is goed voor het milieu en je gezondheid. Ongeveer de helft van alle autoritten in Nederland is onder de 7,5 kilometer, dat zijn maar liefst 3,6 miljard korte autoritten per jaar! Als meer mensen de fiets pakken, is het minder druk op de weg en blijft er meer ruimte over voor groen. Erik: “De meeste fietspaden in het beoogde netwerk liggen er al, die krijgen een ‘upgrade’.”
Werkt het?
Allemaal mooi en aardig, maar werkt dat nou, het aanleggen van deze ‘fietssnelwegen’? Gaan mensen werkelijk hun auto uit? Het antwoord daarop is: ja. Het investeren in deze routes zorgt voor zo'n 14 procent extra fietsers. Doorfietsroutes werken dus! Erik: “We hebben de wind mee door de opkomst van de elektrische fiets, waarmee je langere afstanden kan afleggen. En met brede fietspaden heb je meer ruimte voor fietsen met verschillende snelheden, dus alle soorten fietsers zijn welkom om lekker door te trappen, van gewone stadsfietsers tot aan bakfietsers en elektrische doorfietsers.”
Fietsregio van Europa
De provincie Utrecht wil dé fietsregio van Europa zijn en werkt dan ook aan een regionaal fietsnetwerk. De negen doorfietsroutes die worden aangelegd zijn een belangrijk onderdeel en beslaan zo’n 150 kilometer. Ze worden gemaakt door bestaande fietspaden te verbeteren en aan elkaar te verbinden tot er uiteindelijk een regionaal doorfietsnetwerk ontstaat. Erik is blij met de rol van de provincie Utrecht: “De provincie gaat voortvarend te werk. De routes gaan over de grenzen van gemeenten heen en het risico bestaat dan dat routes niet op elkaar aansluiten. De provincie brengt de verschillende gemeenten bij elkaar om gezamenlijk een keuze te maken voor één duidelijke route en biedt vervolgens ruimhartig subsidies om de uitvoering mogelijk te maken.”
Hobbel-de-bobbel
Daniel vindt het allemaal lekker vlotjes gaan op ‘zijn’ doorfietsroute, hij raadt het iedereen aan. “Je hoeft niet sportief te zijn, het is meer een mindset, ga gewoon!” Hij heeft ook kritiekpunten: “De aansluiting tussen de stad en de doorfietsroute mag beter. Als ik hier bij industrieterrein De Isselt van de doorfietsroute overga op de lokale fietspaden, ga ik van gelijkmatig asfalt opeens over naar hobbel- de-bobbel onder mijn velgen. Op de overige fietspaden valt dus nog wat te winnen, maar de doorfietsroute fietst top. Ik overweeg om een racefiets aan te schaffen, dan kan ik nog sneller mijn kilometers wegtrappen!”
