Laatst bijgewerkt op 14 januari 2025
Stoppen met de boerderij, een opvolger zoeken of juist uitbreiden naar een zorgboerderij? Voor sommige boeren wordt het steeds lastiger om hun onderneming draaiende te houden. Dit komt door de eisen van de energietransitie en steeds veranderende regels en wetten. Gelukkig zijn er via het initiatief van de provincie Utrecht Plattelandscoaches: zij coachen de boeren hierdoorheen.
Vergaderen of verzuivelen?
Boerin Lisette de Lange wilde haar bedrijf verbreden. Ze heeft een biologisch bedrijf in Leersum met 600 geiten en klopte aan bij een Plattelandscoach. Lisette: “Er is bij ons boeren geen gebrek aan nieuwe ideeën. Dat is juist onze valkuil. Een belangrijke vraag was dan ook waar we ons als eerste op moeten focussen. Een vergaderlocatie, zelf verzuivelen, een zeepmakerij of een laadpaal voor fietsende voorbijgangers?”
Rol van de coach
Wat doet een Plattelandscoach precies en hoe kunnen ze boeren helpen? Nicole Lemlijn, projectleider voor de Plattelandscoaches vanuit de provincie Utrecht, legt uit: “Een Plattelandscoach helpt boeren gratis met het verduidelijken van hun situatie. Of ze nu stoppen met hun huidige bedrijf, verduurzamen of een kinderopvang beginnen, dat maakt niet uit. De vraag van de boer staat centraal en de coach werkt volledig onafhankelijk van de provincie. De gesprekken worden dan ook niet met de provincie gedeeld, want vertrouwen is heel belangrijk.”
Veel boeren zijn bezig met een zoektocht én komen graag in beweging.
Omslag naar duurzaam boeren
Het initiatief van de Plattelandscoaches is ontstaan omdat we als provincie een omslag willen maken naar duurzame landbouw. Dit slaagt alleen als de ruim 2.200 boeren in onze provincie in beweging komen. Nicole: “Veel boeren zijn bezig met een zoektocht én komen graag in beweging. Ze lopen alleen vast door alle regels, lastige vraagstukken en wantrouwen richting de overheid. Daarom is het belangrijk dat er iemand naast ze staat met kennis en met ze meekijkt om ze te helpen.”
Antwoord op elke vraag
Wij als provincie financieren een team van acht onafhankelijke Plattelandscoaches, aangevuld met specialisten. De coaches krijgen te maken met diverse vragen, zoals verduurzaming of motivatieproblemen. Nicole: “Verschillende thema’s vragen om verschillende expertises. De coaches zijn generalisten die overal wat van weten, van nieuwe regels tot fiscale ontwikkelingen en drijfverenanalyses."
Ik laat een agrarisch ondernemer graag zien welke mogelijkheden er zijn.
Van plan naar praktijk
Boerin Lisette voerde gesprekken met Plattelandscoach Franca van Nunen. Door de gesprekken besloot ze een vergaderruimte klaar te maken voor de verhuur. Lisette: “Met deze inkomsten financieren we een verkooppunt bij de boerderij. Dat is het begin van nieuwe activiteiten.” Franca vult trots aan: “Elke keer is het weer mooi als ik een agrarisch ondernemer kan laten zien welke mogelijkheden er zijn. Vaak heeft een boer net als Lisette al ideeën over wat hij of zij wil. Daar haak ik dan op in. Ik ga naast de boer staan en help ze met duidelijke stappen vooruit.”
Sneller schakelen door samenwerking
Meer dan 30 procent van de boeren heeft de gemeente nodig om hun plannen uit te voeren. Daarom schuift projectleider Nicole regelmatig aan bij gesprekken met gemeenten. Nicole: “Als een boer zijn stallen wil ombouwen naar woningen bijvoorbeeld, moet het bestemmingsplan worden aangepast. Daarom worden er steeds meer overlegtafels georganiseerd, waar de boer, de coach, de gemeente en de provincie aan tafel zitten. Dan gaan complexe plannen in een zogenaamde snelkookpan en dat zorgt eerder voor positieve resultaten.”
Boeren beoordelen coaches positief
In de tussentijd is er ook een evaluatie geweest van het project dat in 2020 van start ging. Uit het onderzoek blijkt dat de coaches een 8,5 krijgen van de boeren. Ook geeft 75 procent van de boeren aan dat het gewenste resultaat bereikt is. Al meer dan 570 boeren hebben een coach in de arm genomen. Hierdoor kan er ook steeds meer input van boeren worden meegenomen in het beleid.
Meer ervaringen lezen van Utrechtse agrariërs? Ga naar de verhalen op de website LAMI.
Plattelandscoach nodig?
Heb je vragen over de toekomst van jouw bedrijf? Wil je weten waar kansen liggen en zoek je een onafhankelijke gesprekspartner? Dan is een Plattelandscoach misschien iets voor jou.
Meld je aan voor een Plattelandscoach.