Aanlijnplicht

In gebieden met een aanlijnplicht moeten honden aan de lijn. De aanlijnplicht is door de terreinbeheerders opgenomen in de toegangsregels voor hun gebieden. Hondenbezitters die zich hier niet aan houden, kunnen een geldboete krijgen volgens het Wetboek van Strafrecht Artikel 461. 

In gebieden waar honden wel los mogen maar een aanlijnadvies geldt, is de keus aan de hondenbezitter dit advies op te volgen mits de hond onder appèl staat. Zowel de aanlijnplicht als het aanlijnadvies zijn erop gericht het aantal interacties tussen wolf en mens en wolf en hond te beperken.

Door de hond aangelijnd te houden, zeker in het broedseizoen, profiteren ook andere dieren in de natuur. Vogels, reeën en kleine zoogdieren als konijn en haas zijn extra kwetsbaar en gevoelig voor verstoring in deze periode. 

In eerste instantie werd alleen waarschuwend opgetreden, inmiddels kunnen nu ook geldboetes worden verstrekt. Als een hondenbezitter zich niet aan de regels houdt, kan een buitengewoon opsporingsambtenaar (BOA) een proces-verbaal uitschrijven.

Wolvendeskundigen hebben geadviseerd rondom de kern van het wolvenleefgebied een brede zone met een tijdelijke aanlijnplicht in te stellen. Deze kern bevindt zich voor de Utrechtse wolvenroedel op de Leusderheide, een militair oefenterrein in de Nederlandse gemeente Leusden dat niet toegankelijk is voor publiek. In grote delen van het gebied daaromheen, waaronder landgoed Den Treek, gold al een aanlijnplicht. Deze vaste aanlijnplicht is tussen 15 maart tot 15 september 205 dus tijdelijk uitgebreid naar de bosgebieden van Austerlitz en Zeist waar honden nog wel los mochten lopen. Deze bosgebieden zijn in beheer van Staatsbosbeheer en Utrechts Landschap, de aanlijnplicht is door deze terreinbeheerders opgenomen in de toegangsregels voor hun gebieden. 

Omdat iedereen van de bossen op de Utrechtse Heuvelrug mag genieten! Maar we zijn in de natuur wel te gast. Daarom zijn er huisregels en geldt al sinds jaar en dag tijdens het broedseizoen een aanlijnplicht in sommige hondenlosloopgebieden. Er zijn ook hele kwetsbare gebieden die jaarrond niet toegankelijk zijn voor publiek. Houd de borden dus goed in de gaten voor de huisregels in het betreffende gebied.

De periode van 15 maart tot 15 september is vastgesteld op basis van de paarcyclus van wolven en de geboorte en het opgroeien van de welpen. In deze gehele periode is de roedel, minimaal bestaande uit een vrouwtjes- en mannetjeswolf, extra beschermend en zullen honden als indringer worden gezien.

Veel honden luisteren heel goed en lijken geen overlast te veroorzaken. Voor wilde dieren maakt het echter niet uit of een hond luistert naar zijn baas of niet, de aanwezigheid van de hond op zich zorgt al voor verstoring. Door honden aan te lijnen, zal een naderende wolf de hond en eigenaar als één geheel zien wat het risico op een confrontatie aanzienlijk vermindert. 

De honden moeten aangelijnd zijn tot maximaal 10 meter. Hierbij hebben de honden nog wel bewegingsvrijheid maar bevinden ze zich voldoende dicht bij hun eigenaar dat een naderende wolf ze als één geheel ziet. Bij een langere lijn zal de wolf een hond eerder als een zelfstandig dier zien.

Geleidehonden en hulphonden in functie worden altijd toegelaten, ook in gebieden waar honden niet zijn toegestaan. Echter ook voor geleidehonden geldt de aanlijnplicht in de aangewezen gebieden en het aanlijnadvies in de overige gebieden.

De tijdelijke aanlijnplicht heeft invloed op de bedrijfsvoering van hondenuitlaatservices (HUSsen) die een vergunning hebben voor (een van) de aangewezen gebieden. De betreffende terreinbeherende organisaties zijn over de mogelijke gevolgen en alternatieven in gesprek met de HUSsen die in de aangewezen gebieden actief zijn. 

Zowel de periodieke uitbreiding van de aanlijnplicht als het aanlijnadvies zijn voortgekomen uit gezamenlijk overleg tussen de provincie Utrecht, Zoogdiervereniging, Staatsbosbeheer, Utrechts Landschap, Natuurmonumenten, particuliere landgoederen verenigd in het Utrechts Particulier Grondbezit, Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht (RUD) en de gemeenten Zeist, Woudenberg, Leusden, Utrechtse Heuvelrug, Soest, Baarn, Amersfoort, De Bilt, Bunnik, Wijk bij Duurstede, Rhenen, Renswoude en Houten.

• Het belangrijkste is: blijf kalm en houd afstand.  
• Voer of lok geen wilde dieren, dus ook geen wolven.  
• Loop de wolf niet achterna.  
• Komt de wolf te dichtbij of verdwijnt deze niet vanzelf: ren niet weg maar maak jezelf groot, maak gebaren of herrie. Loop langzaam achteruit. 
• Meld waar je de wolf hebt gezien bij het wolvenmeldpunt via www.BIJ12.nl/wolf. 

In de bossen van Austerlitz en Zeist kunnen honden na 15 september 2025 weer loslopen. Er zijn nog verschillende gebieden waar honden nog los mogen lopen. Raadpleeg voor de huidige losloopgebieden op de Utrechtse Heuvelrug de kaart. Echter, in deze gebieden geldt een dringend aanlijnadvies want ook hier kan de wolf zich bevinden. En door de hond aangelijnd te houden, zeker in het broedseizoen, profiteren ook andere dieren in de natuur. Vogels, reeën en kleine zoogdieren als konijn en haas zijn extra kwetsbaar en gevoelig voor verstoring in deze periode. 

In principe kan elke vorm van recreatie in de natuur dieren en dus ook de wolf verstoren. Daarom geldt voor iedereen: houd je aan de regels en blijf op de paden. Door de genetische verwantschap kan de wolf een hond echter als indringer zien. Zeker in de lente en zomer, wanneer wolven welpen krijgen. Voor de veiligheid van uw hond en de wolf nemen we deze maatregel.

Het geldende advies luidt:

• Laat kinderen tot 10 jaar niet alleen het bos ingaan. 
• Zorg er bij voorkeur voor dat kinderen tot 10 jaar in het zicht zijn van een volwassene.  
• Blijf in het bos altijd op de paden en blijf als groep bij elkaar. 
• Voorkom onverwachte situaties waarvan wolven kunnen schrikken, zoals verstoppertje.  
• Vermijd tussen zonsondergang en zonsopgang de bosgebieden waar wolven leven