Binnen het bibliotheekstelsel hebben verschillende overheden, lokale organisaties en landelijke partijen hun eigen rol en verantwoordelijkheden om goede en betaalbare diensten aan de burger te leveren. Dit is vastgelegd in de Wet stelsel openbaren bibliotheekvoorzieningen die op 1 januari 2015 in werking is getreden.
Rol van de gemeente
Gemeenten dragen verantwoordelijkheid voor de openbare fysieke bibliotheekfunctie. Gemeenten zorgen ervoor dat de bibliotheek(functie) voor haar burgers toegankelijk is door een bibliotheekorganisatie te subsidiëren. Gemeenten zijn de grootste subsidieverstrekker van de bibliotheken, samen zorgen zij voor ongeveer 80% van de subsidies aan bibliotheken.
Rol van de provincie
De provincies dragen zorg voor de distributie van boeken en andere materialen tussen bibliotheken in de regio en de ontwikkeling van innovaties ten behoeve van de lokale bibliotheken. Denk daarbij bijvoorbeeld aan de doorontwikkeling en implementatie van het landelijke concept de Bibliotheek op School of het faciliteren van bibliotheken bij hun rol in het sociale domein.
Rol van het Rijk
Het Rijk is verantwoordelijk voor het bibliotheekstelsel als geheel en voor de digitale infrastructuur, onder andere e-books en de landelijke bibliotheekcatalogus.
Digitale tijdperk
De nieuwe wet heeft tot doel het toekomstbestendig maken van het bibliotheekstelsel voor het digitale tijdperk. Het nieuwe stelsel combineert een landelijk digitale bibliotheek met de fysieke bibliotheekvestigingen in het land. De bibliotheekwet regelt de digitalisering van de openbare bibliotheek en zorgt voor structurele financiering daarvan door het rijk. In deze wet is vastgelegd dat iedere Nederlander toegang moet hebben tot een openbare bibliotheek, zowel in fysieke als digitale vorm. Ook zijn de functies en voorwaarden vastgelegd waaraan een openbare bibliotheek moet voldoen.
Bibliotheekfuncties
- Ter beschikking stellen van kennis en informatie;
- Bieden van mogelijkheden tot ontwikkeling en educatie;
- Bevorderen van lezen en het laten kennismaken met literatuur;
- Organiseren van ontmoeting en debat en
- Laten kennis maken met kunst en cultuur.
Koninklijke Bibliotheek
De digitalisering van de openbare bibliotheken wordt centraal belegd bij Koninklijke Bibliotheek (KB). Naast deze taak krijgt de KB de zorg voor de stelselbewaking en -coördinatie van openbare bibliotheken en de verantwoordelijkheid voor het stelsel van voorzieningen voor mensen met een leesbeperking.
