Trage paden

Jaag- en kerkpaden zijn al eeuwenoud. Het zijn de paden waarover trekschuiten voortgetrokken werden en de afsnijdroutes die de mensen namen om naar de kerk te gaan. Deze paden maken deel uit van de historische infrastructuur van de provincie en zijn daarmee onderdeel van het provinciale erfgoedbeleid. De bijbehorende verhalen nemen je mee terug in de tijd en vertellen iets over de ontwikkeling van de provincie Utrecht door de jaren heen. Tegenwoordig kun je een heerlijke wandeling maken over de paden en genieten van het mooie Utrechtse landschap.

Veel jaag- en kerkpaden in de provincie Utrecht staan helaas onder druk. Ze worden afgesloten of verdwijnen bij gebiedsontwikkelingen. Daarom vraagt de provincie aandacht voor behoud van deze paden bij ruimtelijke plannen. Ons streven is om de bestaande paden toegankelijk te houden.

Onderstaande video neemt je mee langs een aantal paden en laat de betekenis ervan zien.

Trage paden.

Jaagpaden

Tot in de 19e eeuw verliep het transport grotendeels over het water. Op smalle waterwegen moest je je boot voorttrekken, veelal met hulp van een paard, via een naastgelegen pad: het jaagpad. Met de komst van de trein nam het belang van de trekschuiten af. Veel jaagpaden zijn bewaard gebleven als wandelroute.

Kerkpaden

Een kerkpad is een informeel, simpel en onverhard pad door het land. Het werd vroeger gebruikt om via een korte route naar de kerk te lopen. Als er een sloot in de weg lag, werd daar een houten vlonder overheen gelegd om met droge voeten aan de overkant te komen.

515 Kilometer

In opdracht van de provincie bracht bureau SB4 in 2022 de bekende trage paden in beeld. Ze kwamen uit op 413 kilometer. Na een oproep onder inwoners steeg dat aantal naar 515. Zo’n 240 kilometer daarvan maakt deel uit van officiële, vrij toegankelijke wandelroutes. Streven is om meer paden toegankelijk te maken én de bestaande paden te behouden. De paden zijn in te zien in de Cultuur Historische Atlas van de provincie Utrecht via deze kaart.

Werkconferentie Trage paden

Om onderling kennis te delen en beter te kunnen samenwerken op het gebied van beheer, behoud en toegankelijkheid van de paden, organiseerde de provincie Utrecht een werkconferentie. Zo’n zestig deelnemers kwamen op 4 november 2022 bijeen in het Utrechtse Provinciehuis. Hier werden verschillende invalshoeken gedeeld en ideeën voor de toekomst geformuleerd.

Plannen

De provincie Utrecht gaat de komende tijd aan de slag met een pilotproject rondom een Traag Pad. Daarnaast stellen wij een ruimtelijke handreiking op voor omgang met historische paden in ruimtelijke ontwerpen en wordt gewerkt aan een Podcast over dit onderwerp.