Duurzaam, gezond en veilig bereikbaar

Onze visie op Utrecht

Iedereen in de provincie Utrecht moet veilig, duurzaam en snel van huis naar werk, opleiding, recreatie en andere bestemmingen kunnen reizen. Reizigers zijn daarin vrij om te kiezen tussen de fiets, de auto, het openbaar vervoer, wandelen of een combinatie daarvan. Als provincie verleiden we hen tot duurzame keuzes.

Wat is er aan de hand?

Onze provincie ligt midden in het land, een groot pluspunt voor de bereikbaarheid. Maar we hebben ook te maken met een grote verstedelijkingsopgave en economische groei. Recreatie en het aantal woningen en werklocaties nemen alsmaar toe. Hierdoor neemt ook de hoeveelheid verkeer toe, waarbij bereikbaarheid en veiligheid bij ons vooropstaan. De infrastructuur wordt zwaar belast. Er zijn grote stappen nodig om te zorgen dat de provincie goed bereikbaar blijft en dat onze inwoners de mogelijkheid houden om zich te verplaatsen. Dit alles moet passen binnen de schaarse ruimte die beschikbaar is. We zetten daarom in op nabijheid en zorgen dat het mobiliteitssysteem optimaal wordt benut.

De mobiliteit in de provincie Utrecht draagt ongeveer 45 procent bij aan de totale CO₂-uitstoot van Utrecht. Ook bij de aanleg en het beheer en onderhoud van infrastructuur worden veel materialen en energie gebruikt. Alle provincies hebben gezamenlijk afgesproken om in 2030 zoveel mogelijk klimaatneutraal en circulair te werken in de grond-, weg- en waterbouw. Er wordt ingezet op emissievrij vervoer en we maken werk van de mobiliteitstransitie. Ook op deze manier dragen we bij aan een gezonde leefomgeving.

Wat gaan we doen?

Algemeen

  • We zetten in op duurzaam vervoer. Uiterlijk 2030 is ons openbaar vervoer emissievrij.
  • Naast het openbaar vervoer, de fiets en de auto krijgt in het nieuwe mobiliteitsbeleid ook wandelen een plek.
  • We stimuleren deelmobiliteit, omdat dit nodig is voor circulariteit en het ruimtegebruik (onder andere door binnenstedelijk bouwen). In het landelijk gebied en de kleine dorpen blijft de auto hiernaast een belangrijk vervoermiddel.
  • We investeren meer in infrastructuur om nieuwe woonwijken bereikbaar te maken. Bij grote uitbreidingslocaties kijken we al bij de planontwikkeling naar de bereikbaarheid per fiets, openbaar vervoer en auto.
  • We stimuleren duurzaam goederenvervoer en zetten in op logistieke hubs buiten de steden voor bevoorrading, zowel over binnenwater als elektrisch. Dit doen we door afspraken te maken met retailers en vervoerders.
  • We voeren een stevige lobby bij het Rijk om het vervoer van gevaarlijke stoffen over spoor en water door en langs stedelijk gebied zoveel mogelijk te voorkomen.
  • We investeren in goede multimodale knooppunten. Dat zijn overstappunten voor alle manieren van vervoer, zoals de (deel)auto, (deel)fiets en het openbaar vervoer.
  • We blijven reizigers stimuleren om buiten de spits te reizen en maken daar ook zelf geld voor vrij.
  • Samen met gemeenten zoeken we oplossingen voor plekken waar landbouwverkeer door dorpskernen rijdt.
  • Het is een verantwoordelijkheid van het Rijk om de hoofdinfrastructuur op orde te houden.
  • Samen met het Rijk en de regio’s zetten we ons blijvend in voor de realisatie van de MIRT-verkenning, waaronder de Rijnbrug, de Merwedelijn en de plannen in de regio Amersfoort. Voor de regio Amersfoort verwachten we dat de regio met een uitgewerkt voorstel komt. We zijn als provincie bereid onze bijdrage daaraan te leveren.

Fiets

  • Utrecht is dé fietsregio van Europa en dat willen we blijven. We stellen structureel geld beschikbaar voor fietsinfrastructuur en geven fietsers meer ruimte. We gaan door met de aanleg van de negen doorfietsroutes en een goed netwerk van fietspaden.
  • De fiets moet een veilig en aantrekkelijk alternatief zijn voor afstanden onder de 15 kilometer. Daarom stellen we structureel geld beschikbaar om de fietsveiligheid, -bereikbaarheid en -infrastructuur aan te pakken.
  • Verkeersveiligheid is een belangrijk uitgangspunt. We bevorderen veilige schoolroutes, bredere fietspaden, campagnes voor veilig fietsen, een goede doorstroming en ongelijkvloerse kruisingen voor snelverkeer en langzaam verkeer.
  • We investeren meer in het oplossen van knelpunten voor de fiets (bijvoorbeeld met fietstunnels) en in oplaadpunten voor elektrische fietsen.

Openbaar vervoer

  • We willen voor iedereen een goed toegankelijk openbaar vervoer. Dus ook voor ouderen, jongeren en mensen met een beperking. We willen voorkomen dat mensen door beperkte verplaatsingsmogelijkheden niet kunnen deelnemen aan het maatschappelijk verkeer. Dit is vervoersarmoede. Ook onderzoeken we de beschikbaarheid van het openbaar vervoer in kleinere kernen en het landelijk gebied. Indien nodig zoeken we naar maatwerkoplossingen. We stellen een budget beschikbaar om vervoersarmoede aan te pakken. Hierbij betrekken we ook de evaluatie van de proef ‘gratis openbaar vervoer voor ouderen met een smalle beurs’.
  • Het openbaar vervoer moet een dekkend netwerk hebben voor de hele provincie en flexibel kunnen meebewegen met het aantal reizigers. We stellen de jaarlijkse vervoerplannen op in samenspraak met gemeenten en betrekken hen daar zo vroeg mogelijk bij.
  • We hebben de ambitie om de Merwedelijn of de Papendorplijn door te trekken naar Rijnenburg. De gezamenlijke meerwaarde van de Merwedelijn voor provincie, gemeente en Rijk vraagt ook om een gezamenlijke risicodeling.
  • We gaan met het Rijk in gesprek over het belang van betere treinverbindingen: het handhaven van bestaande en mogelijk het uitbreiden van het aantal intercitystations, en het verbeteren van de sprinterverbindingen in relatie tot onze verstedelijking.

Autoverkeer

  • De knelpunten op het wegennet pakken we aan om de doorstroming en veiligheid te verbeteren. We identificeren ook waar geïnvesteerd moet worden in voorzieningen en in de laadinfrastructuur bij provinciale wegen.
  • We houden vast aan het Netwerkperspectief Provinciale Wegen en brengen zo balans in de veiligheid, leefbaarheid en bereikbaarheid langs provinciale wegen.
  • We verbeteren de veiligheid en doorstroming van de Ring Utrecht. Hiermee faciliteren we de groei. We werken samen met onze regiopartners aan een volwaardig alternatief voor het verbreden van de A27 ter hoogte van Amelisweerd, binnen de huidige bak. Daarvoor kijken we naar de Noordelijke Randweg Utrecht en de Merwedelijn. We sluiten hierbij aan bij de plannen van de gemeente Utrecht, met een zoveel mogelijk verdiepte Noordelijke Randweg Utrecht, op zijn minst bij de drie grote kruisingen. Daarmee verbeteren we de bereikbaarheid en verbeteren zo ook de leefbaarheid voor de inwoners van Overvecht.
  • De provincie pakt een regierol in de realisatie van snelladers voor elektrisch vervoer en een goed dekkend netwerk van laadinfrastructuur. We volgen de ontwikkelingen in waterstofvoertuigen en breiden het tanknetwerk hiervoor uit zodra het aanbod toeneemt.
  • Het beheer en onderhoud van het wegennet houden en brengen we op orde.