Van oude bootzeilen naar prachtige tassen. In Het Naaiatelier in de Utrechtse wijk Kanaleneiland toveren mensen van verschillende culturele achtergronden afgedankte materialen om tot mooie, nieuwe producten. Onlangs kreeg deze sociale en circulaire werkplek de Kringlogo-prijs, iets waar oprichtster Elmarie Bouma ontzettend trots op is.
Ruim tien jaar geleden klopte Elmarie Bouma met haar naaimachine aan bij het Huis van Vrede. Ze woont klein en zocht een plek om te kunnen naaien. Buurtgenoot Asad – die als kind in Afghanistan al naaide – vroeg haar naaimachine regelmatig te leen. Al snel stonden er twee machines. In 2015 richtte Elmarie Het Naaiatelier op: een plek waar buurtgenoten samenkomen om tassen, kleding en accessoires te maken van oude dekens, reststoffen en afgedankte bootzeilen.
Kringlogo-prijs
In het voorjaar van 2025 won Het Naaiatelier de Kringlogo-prijs, een prijs die de Natuur- en Milieufederatie Utrecht (NMU) sinds 2022 uitreikt aan het beste circulaire bewonersinitiatief in de provincie. De jury was erg enthousiast over de circulaire en sociale impact van het initiatief. Ieke Benschop, projectleider Gezonde Leefomgeving bij de NMU, vertelt: “Met de Kringlogo-prijs vragen we aandacht voor de grote rol die bewonersinitiatieven spelen in de overgang naar een circulaire samenleving. We zijn blij dat de provincie Utrecht bestedingsruimte heeft vrijgemaakt voor zulke initiatieven.”
Overheid en bewoners hebben elkaar keihard nodig: zonder bewoners geen transitie.
Wegwerpmaatschappij
Elmarie vertelt over haar initiatief: “Ik zag veel mensen die stilstonden – nieuwkomers die nauwelijks nog buitenshuis kwamen en hun talenten niet konden inzetten. Zonde, want ik zag hoe waardevol hun ervaring en vakmanschap zijn, zeker op het gebied van textiel. Ook hadden ze behoefte aan het ontmoeten van andere mensen. Met het oprichten van Het Naaiatelier wilde ik mensen én materialen een nieuwe kans geven. We leven in een wegwerpmaatschappij; mensen kopen alsmaar nieuwe dingen en gooien zoveel spullen weg.”
Zelf sta ik heel anders in het leven; niets gaat hier zomaar de kliko in.
Bouwen aan de toekomst
Inmiddels is Het Naaiatelier uitgegroeid tot een kleurrijke werkplek in Huis van Vrede, vol tafels met naaimachines, rollen stof, ritsen en garens. Aan de muren hangen jassen, schorten en tassen – allemaal met de hand gemaakt. Het is een plek waar mensen uit onder andere Syrië, Nigeria, Afghanistan en Iran iets nieuws leren, zelfvertrouwen opdoen, anderen ontmoeten en even op adem kunnen komen.
In het Huis van Vrede kunnen deelnemers bovendien Nederlands leren. Elmarie: “Eigenlijk is Het Naaiatelier een informele inburgeringscursus, maar dan op een andere, warme manier. Er wordt hier veel gelachen, geleerd en gedeeld.”
Steeds meer klanten
Door het winnen van de Kringlogo-prijs zijn er nieuwe deuren geopend voor Het Naaiatelier. Elmarie: “We krijgen nu erkenning voor wat we hier doen en dit heeft voor meer bekendheid gezorgd. Steeds vaker komen mensen langs om afgedankte spullen te brengen en de verkoop is gestegen. Steeds meer wijkgenoten kopen hun cadeaus bij ons in plaats van bij de Action of de Xenos. Door te werken met gebruikte materialen kunnen we de prijzen laag houden en kopen klanten zo een mooi en uniek product dat met liefde is gemaakt. En niet alleen dat, ze kopen ook een verhaal.”
Tip voor andere bewoners
Aan mensen met een idee op het gebied van circulariteit wil Elmarie vooral meegeven: begin gewoon. “Je hoeft niet meteen een groots plan te hebben. Start met wat en met wie je om je heen hebt.’’
Kijk niet alleen naar materiaal, maar ook naar mensen. Juist daar ligt de echte kracht van een circulair idee: iets dat herstelt, verbindt en voortbouwt.
De Natuur- en Milieufederatie Utrecht (NMU)
Provincie Utrecht steunt de NMU. Deze federatie is de schakel tussen overheden, bedrijven, maatschappelijke organisaties en bewoners en helpt de provincie met het opbouwen van een circulair netwerk. Ook heeft de NMU de podcastserie ‘Deze mensen maken de wereld mooier’ waarin mensen aan het woord komen die bijdragen aan de circulaire samenleving. Een samenleving waarin we minder kopen, slimmer kiezen, langer gebruiken en beter weggooien. In oktober start de campagne ‘Heel Nederland Repareert’, speciaal gericht op textiel/kleding.