Interbestuurlijk toezicht

Een van de kerntaken van de provincie is toezicht houden op de uitvoering van wettelijke taken door gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen. Dit gebeurt risicogericht, proportioneel, op afstand waar het kan, ingrijpen waar het moet. Het is belangrijk dat ook het controlemechanisme binnen deze organisaties goed werkt. Zo kan het toezicht van de provincie terughoudend zijn.

Naar de Interbestuurlijk toezichtkaart

IBT-kaart

De provincie publiceert de resultaten van het interbestuurlijk toezicht op deze IBT-kaart. Hier kunt u zien hoe de wettelijke taken door de Utrechtse gemeenten worden uitgevoerd. Wanneer u per IBT-onderdeel klikt op een gemeente, ziet u over deze gemeente meer informatie. Deze IBT-kaart is het beste te bezoeken met de browsers Google Chrome, Chromium, Mozilla Firefox en Microsoft Edge.

Extra overzichten

Behalve via de IBT-kaart kunt u ook in dit extra overzicht (pdf, 741 kB) de uitkomsten zien van het interbestuurlijk toezicht over 2017. Voor meer informatie over IBT-huisvesting, bekijk dan deze voortgangsrapportage 2018-2019 (pdf, 326 kB) en de voortgangsrapportage 2017-2018 (pdf, 250 kB).

In maart 2017 heeft de provincie de Verordening systematische toezichtinformatie vastgesteld. Hierin staan de afspraken over welke informatie de provincie op de verschillende terreinen van de gemeenten en de waterschappen jaarlijks vóór 15 juli wil ontvangen. Het gaat hier om informatie op de terreinen Archiefwet en omgevingsrecht. Voor financieel toezicht en huisvesting vergunninghouders zijn aparte informatieafspraken gemaakt.

Aanleveren toezichtinformatie via formulier IBT toezichtinformatie

Het aanleveren van de informatie kan ook via interbestuurlijktoezicht@provincie-utrecht.nl of via het postadres: Provincie Utrecht, domein BDO-BIN / Interbestuurlijk toezicht, postbus 80300, 3508 TH Utrecht.

Lees meer:

e-mail indienen toezichtinformatie omgevingsrecht 2016’ (pdf, 468 kB)

Brief aan gemeenten werkwijze IBT 2015 (pdf, 459 kB)

Uitvoeringsprogramma interbestuurlijk toezicht

In het Uitvoeringsprogramma interbestuurlijk toezicht 2016-2019 staan de uitgangspunten, de instrumenten en de werkwijze van het toezicht. Als de uitvoering van een wettelijke taak niet op orde is, kan de provincie ingrijpen. Hoe dit in zijn werk gaat, kunt u lezen in het Algemeen beleidskader indeplaatsstelling bij taakverwaarlozing.

IBT Interventieladder indeplaatsstelling

Bij het uitvoeren van het interbestuurlijk toezicht wordt de interventieladder indeplaatsstelling gehanteerd die landelijk tussen Rijk, IPO en VNG is afgesproken. Een toelichting hierop kunt u lezen in de IBT Interventieladder bij indeplaatsstelling (pdf, 477 kB).

Meer informatie

Domein Bestuurs- en Directieondersteuning
Interbestuurlijktoezicht@provincie-utrecht.nl
Irmgard Broos, coördinator IBT, 06 - 51 39 25 42

Zie ook

Website Overheid.nl (Tekst Wet revitalisering generiek toezicht)
De provincie houdt toezicht op de financiële positie van de gemeenten en de gemeenschappelijke regelingen. Doel hiervan is het bevorderen van een gezonde financiële situatie bij deze overheden. Voorkomen moet worden dat gemeenten in een financieel uitzichtloze positie terecht komen. De waterschappen hebben uitsluitend een inzendplicht voor de begroting en de jaarrekening. De provincie als financieel toezichthouder toetst deze documenten aan de wettelijke voorschriften in het belang van een gezonde financiële huishouding van de waterschappen.

Dit financieel toezicht is een wettelijke taak, opgedragen aan het college van Gedeputeerde Staten (GS). Binnen het college van GS heeft gedeputeerde Robert Strijk dit in zijn portefeuille.

Wettelijke grondslag

De wettelijke grondslag van het financieel toezicht staat in de ‘Gemeentewet’ en het ‘Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten’. Landelijk zijn afspraken gemaakt over de manier waarop het toezicht wordt uitgevoerd. Deze afspraken staan in het Gemeenschappelijk Financieel Toezichtkader 2020 (pdf, 3,7 mb) welke geldt voor de gemeenten. Voor de gemeenschappelijke regelingen blijft het Gemeenschappelijk Financieel Toezichtkader 2014 van kracht (pdf, 731 kB).

Gemeenten en gemeenschappelijke regelingen zijn in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor hun financiële huishouding. Een sluitende begroting is essentieel. Als dit niet het geval is, moet de gemeente in de meerjarenbegroting aannemelijk maken dat dit wordt opgelost.

Repressief toezicht (achteraf) is regel, preventief toezicht (vóóraf) is uitzondering. Elke gemeente en gemeenschappelijke regeling krijgt vóór 1 januari bericht van de provincie over het toezichtregime voor het komende begrotingsjaar.

Werkwijze financieel toezicht

De gemeenten en de gemeenschappelijke regelingen zijn wettelijk verplicht om de begroting en de jaarrekening ter beoordeling te sturen naar Gedeputeerde Staten (GS).

De gemeenten moeten de begroting uiterlijk op 15 november van het voorafgaande jaar naar de provincie sturen. De jaarrekening op uiterlijk 15 juli na afloop van het kalenderjaar.

Bij de gemeenschappelijke regelingen is de uiterlijke inzenddatum voor de jaarrekening 15 juli na afloop van het kalenderjaar en voor de begroting 1 augustus van het voorafgaande jaar.

Preventief toezicht

Het te laat inzenden van de stukken kan, al dan niet in combinatie met een slechte financiële positie, ertoe leiden dat de provincie preventief toezicht gaat houden. Dit is een strenge vorm van toezicht waarbij niet alleen de begroting moet worden goedgekeurd maar de gemeente ook wijzigingen van de begroting ter goedkeuring moet inzenden.

Repressief toezicht

Als de begroting en jaarrekening op tijd zijn ingezonden en de begroting in evenwicht is, valt een begroting onder het zogenoemde repressief toezicht. Dit is een milde vorm van toezicht waarbij de gemeente de stukken alleen ter kennisgeving hoeft in te zenden naar de provincie.

Begrotingscirculaires

GS stellen ieder jaar een circulaire vast voor de gemeenten in verband met de op te stellen begroting en de meerjarenraming. Hiermee worden de gemeenten geïnformeerd over de kaders waaraan hun komende begroting moet voldoen en actuele ontwikkelingen binnen het vakgebied. Download de Begrotingscirculaire Gemeenten 2020-2023 (pdf, 343 kB).

Meer informatie

Domein Bestuurs- en Directieondersteuning,
David den Ouden, 06 - 40 95 53 21 / David.den.Ouden@provincie-utrecht.nl
Sinds 1 oktober 2012 controleert de provincie of gemeenten en waterschappen hun taken op het terrein van het omgevingsrecht goed uitvoert. De provincie heeft dit toezicht overgenomen van de voormalige VROM-inspectie van het rijk. De provincie voert dit nu uit volgens de principes van de Wet revitalisering generiek toezicht: risicogericht, proportioneel, op afstand waar het kan, ingrijpen waar het moet. Bij het Interbestuurlijk Toezicht (IBT) omgevingsrecht gaat het om controle op taken die voor een veilige en gezonde leefomgeving voor mens en natuur moeten zorgen. Het IBT richt zich op de taken vergunningenverlening, toezicht en handhaving en op ruimtelijke ordening, milieu, externe veiligheid en erfgoed/monumenten.

Binnen het college van Gedeputeerde Staten heeft gedeputeerde Arne Schaddelee dit in zijn portefeuille.

Werkwijze toezicht omgevingsrecht

In de Verordening systematische toezichtinformatie is vastgelegd welke informatie de provincie van de gemeenten en waterschappen jaarlijks wil ontvangen op de onderdelen van het omgevingsrecht. Lees meer over het aanleveren van de toezichtinformatie.

Ook wanneer een gemeente alle Wabo-taken of een deel ervan door de Omgevingsdienst Regio Utrecht (ODRU) of de Regionale Uitvoeringsdienst Utrecht (RUD) laat uitvoeren, blijft het college van BenW eindverantwoordelijk voor die taken. De gemeenten moeten dus zelf jaarlijks toezichtinformatie aan de provincie sturen.

Zie ook: Brief aan gemeenten werkwijze IBT omgevingsrecht 2015

Meer informatie

Domein Bestuurs- en Directieondersteuning
Eric van der Pluijm, Eric.vanderpluijm@provincie-utrecht.nl / 06 - 21 12 46 08
De provincie houdt toezicht op archief- en informatiebeheer bij gemeenten, waterschappen en gemeenschappelijke regelingen. Toegankelijke en betrouwbare informatievoorziening is essentieel voor goed bestuur. Met de Wet revitalisering generiek toezicht (Wet rgt) is de invulling van het archieftoezicht op de gemeenten en de waterschappen gewijzigd van specifiek naar generiek toezicht. In de Archiefwet 1995, het Archiefbesluit en aanvullende specifieke regelgeving is vastgelegd hoe overheden met hun informatie en archieven moeten omgaan.

Binnen het college van Gedeputeerde Staten heeft gedeputeerde Rob van Muilekom dit in zijn portefeuille.

Werkwijze toezicht archiefwet

In de Verordening systematische toezichtinformatie staat welke informatie de provincie van de gemeenten en waterschappen jaarlijks wil ontvangen voor het onderdeel Archiefwet. Lees meer over het aanleveren van de toezichtinformatie.

In het Aanvullend beleidskader voor het Interbestuurlijk archieftoezicht (pdf 158 kB) staat hoe het archieftoezicht wordt uitgevoerd. Deze afspraken zijn in 2012 door het Interprovinciaal Overleg (IPO) opgesteld en vervolgens door GS vastgesteld.

De Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en de sectie Archieftoezicht van BRAIN (Branchevereniging Archiefinstellingen Nederland) hebben aanvullende formats en handreikingen ontwikkeld voor het opstellen van verantwoordings- en toezichtinformatie Archiefwet.

Zie ook

VNG handreiking horizontale verantwoording archiefwet1995 via kritische prestatie indicatoren (KPI's) versie april 2020 (pdf, 2 mb)

Ledenbrief Unie van Waterschappen over de gevolgen van de Wet rgt voor de waterschappen (pdf, 105 kB)

Meer informatie

Domein Bestuurs- en Directieondersteuning
Irmgard Broos, irmgard.broos@provincie-utrecht.nl / 06 - 51 39 25 42
De provincie houdt toezicht op gemeenten of zij voldoende vergunninghouders (asielzoekers die een permanente verblijfsvergunning hebben gekregen) binnen hun gemeentegrenzen huisvesten. Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties bepaalt hoeveel vergunninghouders er gehuisvest moeten worden. De wettelijke grondslag voor deze toezichtstaak is de Huisvestingswet 2014.

Binnen het college van Gedeputeerde Staten heeft Gedeputeerde Rob van Muilekom dit in zijn portefeuille.

Werkwijze toezicht huisvesting vergunninghouders

Op basis van gegevens van het Centraal Orgaan Asielzoekers (COA) beoordeelt de provincie ieder half jaar of er binnen de gemeenten voldoende vergunninghouders gehuisvest zijn. Vanwege deze COA-gegevens is het voor gemeenten niet nodig om extra toezichtinformatie aan te leveren bij de provincie.

Meer informatie

Domein Bestuurs- en Directieondersteuning
Wim-Paul Jager, wim.paul.jager@provincie-utrecht.nl / 06 - 50 05 73 71
De provincie is, naast toezichthouder op gemeenten en gemeenschappelijke regelingen, ook de toezichthouder op de waterschappen. De wettelijke toezichttaken kunnen in de volgende categorieën worden ingedeeld:
- financieel toezicht op de waterschappen;
- toezicht op deelname van de waterschappen aan gemeenschappelijke regelingen en rechtspersonen;
- toezicht op door waterschap genomen operationele besluiten zoals waterbeheerplannen, peilbesluiten en projectplannen tot aanleg of wijziging van primaire waterkeringen;
- toezicht op de door waterschappen op te stellen calamiteitenplannen en het optreden van waterschappen in situaties van gevaar.
Het toezicht op het uitvoeren van Wabo-taken (Wet algemene bepalingen omgevingsrecht) door de waterschappen valt onder het Interbestuurlijk toezicht omgevingsrecht. De waterschappen vallen ook onder het provinciaal archieftoezicht.

Binnen het college van Gedeputeerde Staten heeft gedeputeerde Hanke Bruin Slot dit in haar portefeuille.

Werkwijze toezicht waterschappen

In de Nota Relatie provincie Utrecht met de waterschappen staat hoe de provincie dit toezicht op de waterschappen uitvoert. Het archieftoezicht op de waterschappen wordt door de provincie uitgevoerd zoals het archieftoezicht op de gemeenten. In de Verordening systematische toezichtinformatie staat hoe de toezichtinformatie op het terrein van de Archiefwet jaarlijks aangeleverd moet worden.

Meer informatie

Domein Landelijke Leefomgeving
clemens.krijger@provincie-utrecht.nl / 06 - 25 31 90 92
Als u vermoedt dat een gemeente, waterschap of gemeenschappelijke regeling in strijd handelt met het recht, het algemeen belang of nalaat een wettelijke taak uit te voeren, dan kunt u dit melden bij de provincie.

De melding moet betrekking hebben op een van de terreinen waarop de provincie toezicht houdt:
- Omgevingsrecht (toezicht en handhaving met een focus op de onderdelen milieu,
  bouw- en woningtoezicht, ruimtelijke ordening en monumentenzorg/erfgoed);
- Informatiebeheer;
- Huisvesting verblijfsgerechtigden;
- Financieel toezicht.
Neem voordat u een klacht of melding indient bij de provincie, eerst contact op met de betreffende gemeente, waterschap of gemeenschappelijke regeling. Loopt er nog een juridische procedure, dan wachten we de uitkomst hiervan af en wordt de klacht of melding niet in behandeling genomen.

Wat gebeurt er met uw klacht of melding?

Wij beoordelen of de klacht of melding betrekking heeft op interbestuurlijk toezicht. Wordt uw melding niet in behandeling genomen, ontvangt u hiervan bericht. Wordt uw melding wel in behandeling genomen, houden we u op de hoogte van de afhandeling. We streven ernaar uw klacht binnen uiterlijk zes weken af te handelen.

Klacht of melding indienen

U kunt uw klacht/melding doorgeven via het digitale formulier: Digitaal klachten en meldingsformulier.
U hoeft dit formulier niet digitaal te ondertekenen.

Downloads

Downloads: Presentaties

Contact

Domein Bestuurs- en Directieondersteuning van de provincie Utrecht.
Telefoon: 06 51 39 25 42
E-mail: interbestuurlijktoezicht@provincie-utrecht.nl

Interbestuurlijk toezicht

IBT-kaart

Extra overzichten

Werkwijze Interbestuurlijk Toezicht (IBT)

Aanleveren toezichtinformatie via formulier IBT toezichtinformatie

Lees meer:

Uitvoeringsprogramma interbestuurlijk toezicht

IBT Interventieladder indeplaatsstelling

Meer informatie

Zie ook

Financieel toezicht

Wettelijke grondslag

Werkwijze financieel toezicht

Preventief toezicht

Repressief toezicht

Begrotingscirculaires

Meer informatie