De provincie stelt kaders en ontwikkelt beleid voor schoon, mooi, veilig en voldoende water in Utrecht. Dit is vastgelegd in het Bodem- en waterprogramma 2022-2027.
Kaderrichtlijn Water
De Kaderrichtlijn Water (KRW) is een Europese richtlijn die alle lidstaten verplicht te zorgen voor schoon grond- en oppervlaktewater. De KRW geeft bijvoorbeeld aan welke planten en vissen in het water behoren voor te komen, wat het zuurstofgehalte daarbij moet zijn en hoeveel voedingsstoffen een bepaald type water maximaal mag bevatten voor een gezond waterleven. De provincie legt de doelen voor het oppervlaktewater vast.
Maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren
Veel Utrechtse maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren zijn KRW-maatregelen. Uiterlijk 2027 moeten alle wateren op orde zijn.
Vier kenmerken
De KRW is een stimulans geweest om het werken aan schoon water systematischer en integraler aan te pakken. Vier belangrijke kenmerken van de KRW zijn:
- Stroomgebiedsgerichte aanpak: water houdt zich niet aan grenzen van gemeenten of provincies. Een aanpak in stroomgebieden is effectiever. Utrecht ligt in de stroomgebieden Rijn-West en Rijn-Oost.
- Integrale aanpak: alle belangrijke aspecten van schoon water komen aan de orde, zowel chemische stoffen, fysieke kenmerken (natuurlijk of aangelegd) als de ecologie (waterleven). Vooral voor de ecologische kwaliteit heeft de KRW voor een belangrijke impuls gezorgd.
- Impuls aan het grondwaterbeleid: Utrecht geeft extra aandacht aan de kwaliteit en hoeveelheid van het grondwater.
- Afrekenbaarheid: de Europese Commissie kijkt of de afgesproken maatregelen ook werkelijk zijn genomen en kan bij niet nakomen een boete opleggen. Werken aan schoon water is dus niet vrijblijvend.
Taken provincie bij de KRW
- Oppervlaktewater: vaststellen doelen voor de belangrijke wateren, zoals bijvoorbeeld hoeveel planten, vissen en zuurstof er in een bepaald stuk water moet zitten. De provincie stelt ook de grenzen, status (bijvoorbeeld natuurlijk of kunstmatig) en toestand (kwaliteit van het water) daarvan vast.
- Grondwater: verantwoordelijk voor zowel doelen als maatregelen voor de grondwaterlichamen.
De doelen en maatregelen voor de verschillende wateren staan in factsheets. Deze zijn te vinden in het Bodem- en waterprogramma 2022-2027.
Samenwerken in stroomgebieden
Gemeenten, waterschappen, provincies en het Rijk hebben allemaal hun taken bij waterbeheer. Een goede afstemming is dus noodzaak. Bovendien is samenwerking effectiever en kostenbesparend. Deze afstemming vindt plaats in stroomgebieden. Utrecht is partner in de stroomgebieden Rijn-Oost en Rijn-West. In beide stroomgebieden is een Regionaal Bestuurlijk Overleg (RBO) waarin de overheden samenwerken aan schoon water. Beide stroomgebieden hebben ook een klankbordgroep waarin maatschappelijke organisaties zoals landbouw- en natuurorganisaties meedenken over de aanpak en de uitvoering.
Meer informatie vindt u op www.rijnoost.nl en www.rijnwest.nl.
Omgevingsverordening
De provinciale regelgeving op het gebied van water is te vinden in de Omgevingsverordening. In de Omgevingsverordening staan onder andere de normen voor regionale waterkeringen en wateroverlast en regels voor het beheerplan, het peilbesluit, grondwaterbeheer en de legger. De legger is een verzameling kaarten waarin de afmetingen van de wateren en dijken zijn vastgelegd en waarin staat wie welk onderhoud doet.
Uitvoeringsprogramma Impuls KRW
Uit de landelijke Tussenevaluatie KRW blijkt dat Nederland, en ook de provincie Utrecht, de KRW-doelen zeer waarschijnlijk niet 100 procent gaan halen voor eind 2027. Gedeputeerde Staten hebben daarom op 15 april jongstleden de conceptversie van het Uitvoeringsprogramma Impuls KRW wil de provincie Utrecht alles op alles zetten om de KRW-doelen 100 procent te benaderen en achteruitgang van de waterkwaliteit te voorkomen. Dat gebeurt door dertien aanvullende maatregelen te nemen. Het uitvoeringsprogramma is nu in conceptvorm en wordt naar verwachting na de zomer van 2025 vastgesteld. Bekijk het concept Uitvoeringsprogramma Impuls Kaderrichtlijn Water 2025-2027.
Wet- en regelgeving
Contact
Secretariaat Fysieke Leefomgeving
Telefoon: 030 258 9011
E-mail: secretariaat.leefomgeving@provincie-utrecht.nl