Hittestress ontstaat door extreme, langdurige hitte. Het kan leiden tot lichamelijke klachten. Dit geldt vooral voor kwetsbare groepen, zoals ouderen en jonge kinderen. Ieder jaar sterven er mensen door hittestress.
In het Programma Klimaatadaptatie besteedt de provincie speciaal aandacht aan hittestress. Het gaat daarbij om actuele vragen, zoals: hoe maak je een woning hittebestendig? Wat voor gevolgen heeft hitte voor de gezondheid van kwetsbare groepen, zoals ouderen? Wat is de waarde van een groene leefomgeving en hoe creëren we voldoende schaduw? Eén van de ambities is dat alle 26 gemeenten zo snel mogelijk/uiterlijk in 2028 een lokaal hitteplan hebben. En, dit plan ook uitbreiden naar een integraal hitteactieplan. Het integrale hitteactieplan gaat over maatregelen voor het gebied, het gebouw en de gezondheid. De Toolkit hittestress kan hen op weg helpen.
Aanpak hittestress in de regio Utrecht
De provincie Utrecht pakt hittestress op twee manieren aan:
- met structurele maatregelen het hele jaar door;
- met crisismaatregelen tijdens een hittegolf.
Drie thema’s staan daarbij centraal: gebied, gebouw, en gezondheid.
Gebied
Hittestress treedt vooral op in gebieden met veel steen. Bijvoorbeeld in steden. Meer groen in de buitenruimte kan zorgen voor extra verkoeling. Denk bijvoorbeeld aan bomen, groene tuinen, gevelgroen en groene bestrating.
Gebouw
Veel woningen in Nederland zijn zo gebouwd dat ze zoveel mogelijk zon binnenlaten. Maar met de toenemende kans op hitte is dat niet meer wenselijk. De woningen worden zo te warm. Ook met té goede isolatie kan hitte lang in een woning blijft hangen. Wat we daartegen kunnen doen: groene daken, een groene gevel, meer groen in tuinen, ventileren via ramen of deuren, buitenzonwering, witte muren en daken en ventilatoren.
Gezondheid
Extreme of aanhoudende hitte kan leiden tot hoofpijn, vermoeidheid of concentratieproblemen. Bestaande gezondheidsklachten kunnen door hitte erger worden. In ernstige gevallen kunnen mensen zelfs overlijden aan de gevolgen van hitte. Vooral ouderen, jonge kinderen en mensen met geestelijke of lichamelijke beperkingen zijn kwetsbaar.
Een lokaal hitteplan beschrijft hoe een gemeente de gevolgen van hitte aanpakt, samen met verschillende partijen, zoals zorginstellingen voor ouderen en instellingen voor dak- en thuislozen.
Andere activiteiten tegen hittestress
De provincie doet ook andere dingen om de gevolgen van hittestress te beperken. Zo zijn er acties voor meer groene daken en voor groenblauwe schoolpleinen. Door afspraken te maken over klimaatadaptief bouwen wil de provincie het nemen van klimaatadaptatiemaatregelen in de openbare ruimte en de gebouwde omgeving stimuleren en faciliteren. De Regionale Adaptatie Strategieën en -Plannen (RAS en RAP) schenken ook aandacht aan de leefbaarheid bij hitte en aan hitteplannen.
De provincie ondersteunt diverse onderzoekstrajecten, zoals
- Het verhogen van het aantal stedelijke temperatuurmeetpunten, in samenwerking met het KNMI.
- Het meten van binnenklimaat en hittestress in woningen en het onderzoeken van mogelijkheden voor handelingsperspectief en gedragsverandering van bewoners.
- Het uitbouwen van kennis over duurzame water- en ecosystemen voor klimaatrobuust stedelijk groen.
Toolkit hittestress
De Toolkit hittestress is een rijke bron van informatie voor iedereen die meer wil weten over hittestress en de aanpak daarvan. U vindt er voorbeelden van maatregelen, hittekaarten, afspraken, stappenplannen, subsidieregelingen, voorbeeldprojecten en nog veel meer. De toolkit wordt regelmatig aangevuld.
Een deel van de activiteiten rondom hittestress zijn mede mogelijk gemaakt dankzij het Europese subsidieprogramma Life via het LIFE-IP klimaatadaptatieproject. Dit project heeft als doel de uitvoering van de Nationale Klimaatadaptatie Strategie te versnellen.
