Utrechtse Monitor Duurzame Landbouw

Met het project Utrechtse Melkveehouders Boeren Beter (UMBB) kunnen melkveehouders aan de hand van een set van 15 kritische prestatie indicatoren (KPI’s) hun duurzaamheidsprestaties op het gebied van bodem, water, biodiversiteit en klimaat meten. Hierdoor krijgen de melkveehouders inzicht in hun eigen duurzaamheidsprestaties. Dat biedt inzicht in de eigen bedrijfsvoering voor verdere optimalisatie en mogelijk ook om kosten te besparen. Deelname aan de UMDL biedt hopelijk in de toekomst de mogelijkheid tot stapeling van beloningen. Denk bijvoorbeeld aan verlaging van waterschapslasten en/of lagere rentekosten voor een lening bij de bank. Een subsidieregeling waarmee de UMDL gecombineerd kan worden, is de regeling Samenwerking in veenweidegebieden en Natura 2000-overgangsgebieden op de website van RVO.

De melkveehouder bepaalt zelf welke maatregelen hij/zij neemt om de scores op de kritische prestatie indicatoren (KPI’s) te verbeteren. Hoe hoger de totaalscore, hoe hoger de beloning. Meer informatie over de indicatoren en de beloningsregeling vindt u onder Meest gestelde vragen.

Deelnemers aan de UMDL kunnen hun eigen kengetallen en duurzaamheidsprestaties bespreken en vergelijken met collega-melkveehouders en experts in een studiegroep. Tijdens kennisbijeenkomsten kunnen agrariërs in de provincie Utrecht elkaar inspireren en stimuleren om hun bedrijfsvoering verder te verduurzamen.

Op dit moment doen er 143 melkveehouders in de provincie Utrecht mee aan de UMDL. Op 18 december 2024 heeft de provincie Utrecht opnieuw budget beschikbaar gesteld voor de UMDL. Hierdoor kunnen nog eens 200 Utrechtse melkveehouders én 35 fruittelers zich naar verwachting begin april 2025 aanmelden voor dit project, via deze webpagina.

Om deel te kunnen nemen aan de UMDL voor melkveehouders en moet u aan de volgende eisen voldoen:

• Uw melkveebedrijf is voor meer dan vijftig procent gelegen in de provincie Utrecht;
• U heeft een KringloopWijzer of bent bereid deze in te (laten) vullen;
• U bent bereid deel te nemen aan de UMDL voor vier jaar, en om deel te nemen aan studie- en kennisbijeenkomsten;
• U bent bereid een machtiging voor de data af te geven aan het agrarisch collectief uit uw streek;
• U vult de de-minimisverklaring in. 

Om deel te kunnen nemen aan de UMDL voor fruittelers bent u hardfruitteler en moet u aan de volgende eisen voldoen:

• Uw fruitteeltbedrijf is voor meer dan vijftig procent gelegen in de provincie Utrecht;
• U  werkt of bent bereid te (gaan) werken met Agromanager (www.agromanager.eu);
• U bent bereid deel te nemen aan de UMDL voor vier jaar en om deel te nemen aan studie- en kennisbijeenkomsten;
• U bent bereid een machtiging voor de data af te geven aan het agrarisch collectief uit uw streek;
• U vult de de-minimisverklaring in.

Vanaf begin april 2025  vindt u hier de deelname-overeenkomst en de de-minimisverklaring. Vul beide formulieren in en onderteken deze formulieren. Mail de twee ingevulde en ondertekende formulieren naar UMDL2025@collectieflopikerwaard.com om u aan te melden voor de UMDL (aanmelden dus pas mogelijk vanaf begin april 2025).

Stappenplan vrijwillige deelname aan de UMDL:

1. Deelnameformulieren downloaden op deze webpagina:
2. a. Deelnameovereenkomst;
   b. De-minimisverklaring.
3. Beide documenten (a. en b.) invullen, ondertekenen en e-mailen naar UMDL2025@collectieflopikerwaard.com (aanmelden dus pas mogelijk vanaf begin april 2025). Er kunnen maximaal 200 Utrechtse melkveehouders (plus de 143 deelnemers die in 2024 al gestart zijn met de UMDL) en 35 Utrechtse fruittelers meedoen.
4. De inschrijving is geaccepteerd bij retour deelnameovereenkomst, als deze is medeondertekend door één van de vijf Utrechtse agrarische collectieven. 
5. Als melkveehouder ontvangt u bij de retour ontvangen deelnameovereenkomst een Excel-bestand. In dit Excel-bestand leest u het output-bestand van de KringloopWijzer in. Het agrarisch collectief voegt daar de Groene KPI’s aan toe. Aansluitend volgt een adviesgesprek met  het agrarisch collectief, waarin de scores en mogelijke maatregelen worden besproken. 
   Voor de fruittelers geldt dat in plaats van met een Excel-bestand in combinatie met het output-bestand van de Kringloopwijzer, waarschijnlijk gewerkt gaat worden met Agromanager (www.agromanager.eu), mogelijk in combinatie met een UDML Excel-bestand. 
6. Check door melkveehouder of fruitteler op score nulmeting en aan de slag met de gekozen maatregelen. 
7. Bespreken resultaten en maatregelen in studiegroep (twee keer per jaar). Tevens zijn er gedurende het jaar kennisbijeenkomsten voor alle agrariërs  in Utrecht.
8. In het najaar definitieve vaststelling van de hoogte van de beloning van dat jaar. 
9. In december ontvangt de melkveehouder of fruitteler de beloning van de provincie Utrecht, uitbetaald door het agrarisch collectief.

De stappen 5 tot en met 9 worden in de periode van vier jaar waarin u deelneemt aan de UMDL,  jaarlijks herhaald. 

De UMDL is voorlopig alleen voor melkveehouders en fruittelers beschikbaar, omdat zij de grootste groep agrarische ondernemers in de provincie Utrecht zijn. Ook is er voor melkveehouders een managementsysteem beschikbaar waar de meeste melkveehouders al mee werken (de KringloopWijzer). Veel fruittelers werken met Agromanager, er wordt nagegaan of dit systeem voor de UMDL door fruittelers ingezet kan worden.

Bij de aanvraag van de beloningsregeling is het noodzakelijk om een de-minimisverklaring mee te sturen. Deze verklaring moet voorkomen dat deze subsidie effect heeft op het handelsverkeer tussen de Europese lidstaten.

Met de de-minimisverklaring wordt verklaard dat het totaalbedrag aan subsidies of toeslagen onder de norm blijft. Meer weten? Dat kan via de website van SSN: https://www.snn.nl/kennisbank/de-minimissteun.

De UMDL is voorlopig alleen voor melkveehouders en fruittelers beschikbaar, omdat zij de grootste groep agrarische ondernemers in de provincie Utrecht zijn. Ook is er voor melkveehouders een managementsysteem beschikbaar waar de meeste melkveehouders al mee werken (de KringloopWijzer). Veel fruittelers werken met Agromanager, er wordt nagegaan of dit systeem voor de UMDL door fruittelers ingezet kan worden.

Tabel Overzicht subsidieregelingen*

* Deze lijst is niet uitputtend, mogelijk ontbreekt een regeling.

** SVNL is agrarisch natuurbeheer, ANLb. ANLb valt niet onder de-minimis.

Voor de stimuleringsregeling van de UMDL voor melkveehouderij zijn gegevens nodig van de KringloopWijzer en van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) en/of Beheerpakketten Biodiversiteitsmonitor (BBM). Waarschijnlijk zijn er nog aanvullende gegevens nodig, bijvoorbeeld van de Milieumeetlat en/of de weidegangkalender.

Voor de stimuleringsregeling van de UMDL voor fruittelers zijn gegevens nodig van Agromanager en van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) en/of Beheerpakketten Biodiversiteitsmonitor (BBM). Waarschijnlijk zijn er nog aanvullende gegevens nodig. 

Het agrarisch collectief verzamelt uw gegevens,via de KringloopWijzer voor melkveehouders en via Agromanager voor fruittelers, en van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb)). Mogelijk zijn er nog aanvullende gegevens nodig voor het berekenen van de KPI’s. Bijvoorbeeld met behulp van de Milieumeetlat en weidegangkalender. De Utrechtse agrarische collectieven berekenen op basis van uw gegevens de scores op de kritische prestatie indicatoren (KPI’s) en leggen de scores aan u voor. Op basis van uw scores stellen de collectieven vervolgens de beloning vast en betalen ze de beloning aan u uit. Uw gegevens blijven bij de Utrechtse agrarische collectieven. Voor monitoring en evaluatie van de UMDL worden alleen anonieme gegevens gedeeld met derden en de provincie Utrecht.

Het maken van analyses (monsters nemen) van bijvoorbeeld de bodem, water, mest en gras kan u meer informatie geven over mogelijke duurzame managementmaatregelen op uw bedrijf. Het nemen van uitgebreidere analyses (bijvoorbeeld organische stof gehalte, C/N-verhouding, pH, calcium beschikbaarheid) wordt mogelijk vanaf 2025 deels vergoed in het kader van de UMDL. Zodra hierover meer informatie beschikbaar is, zal dat bekend worden gemaakt.

De UMDL is geen ‘verdienmodel’. De hoogte van de beloning is afhankelijk van de duurzaamheidsprestaties op een set van vijftien vooraf vastgestelde Kritische Prestatie Indicatoren (KPI’s). Hoe hoger de totaalscore in punten, hoe hoger de beloning in euro's. De verwachting is dat de melkveehouders de eerste paar jaar gemiddeld scoren tussen de 2.000 en 2.400 euro per jaar. Door de KPI’s te bespreken en door de genomen maatregelen, loopt de beloning hopelijk op in de jaren die volgen. De maximum beloning is 5.000 euro per bedrijf per jaar. 
Deelname aan de UMDL biedt hopelijk in de toekomst de mogelijkheid tot stapeling van beloningen, bijvoorbeeld voor verlaging van waterschapslasten en/of lagere rentekosten voor een lening bij de bank.

Natuurinclusief houdt in dat er meer variatie aan (inheemse) planten en dieren op het agrarische bedrijf aanwezig zijn, zowel in aantallen als in soorten.
Kringlooplandbouw is een verzamelnaam voor landbouwmaatregelen, die de grondstofkringloop zo veel mogelijk willen laten sluiten. Eenvoudiger gezegd: door bewust en effectief om te gaan met de inzet van je grondstoffen voor de landbouwproductie, kosten besparen op bedrijfsniveau. 

De UMDL is één van de instrumenten van het Utrechts Programma Landelijk Gebied (UPLG). Er wordt gewerkt aan meer instrumenten, zoals bijvoorbeeld de mogelijkheid voor agrarische bedrijfsplannen. Dit is mede afhankelijk van het beschikbaar komen van de financiering van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) voor het UPLG. Op deze website vindt u meer informatie over het UPLG.

Op de website van LaMi vindt u meer informatie over de mogelijkheid voor plattelandscoaches en de contactpersonen voor vragen.