Openbaar vervoer

• Beleid: uitgangspunten

  In de provincie Utrecht zien we een forse toename van het autoverkeer. Openbaar vervoer kan voor al die auto’s een goed alternatief bieden, maar dan moet het wel betrouwbaar en aantrekkelijk zijn. Daarom zorgt de provincie Utrecht voor een regionaal openbaar vervoerssysteem dat betaalbaar, toegankelijk en duurzaam is.

  Openbaar vervoer in drie lagen

  Specifiek voor het openbaar vervoer in en rondom de stad Utrecht wordt het openbaar vervoer in dit gebied in drie lagen georganiseerd: een zogeheten dragend netwerk voor tram, trein en bus, een servicenetwerk dat vooral gebieden ontsluit en een netwerk voor individueel vervoer (fiets, auto, regiotaxi). De knooppunten Papendorp en Vaartse Rijn worden volgens de OV-visie ‘Snel, betrouwbaar en effectief’, die vooruitkijkt tot 2040, uitgebouwd. De regio rondom de stad Utrecht beschikt dan ook over een uitgebreid tramnetwerk, als aanvulling op Randstadspoor. De meeste (nieuwe) binnenstedelijke woningbouwlocaties zijn aan dit dragende netwerk gelegen. Om openbaar vervoer aantrekkelijker te maken, wordt de ketenmobiliteit sterk bevorderd. Ook het aantal P+R-locaties en de fietsvoorzieningen op haltes worden uitgebreid en verbeterd

  Uitdagingen voor de toekomst

  Groei en kosteneffectiviteit vragen veel investeringen in de infrastructuur voor het openbaar vervoer, zodat knelpunten opgeheven worden. Ook moet de kostendekkingsgraad van het openbaar vervoer structureel verder omhoog. Op termijn zijn andere financieringsvormen nodig om de grote investeringen en de exploitatie van het openbaar vervoer in de regio Utrecht te dekken. Verder moeten de OV-tarieven beter bijdragen aan de verbetering van de kosteneffectiviteit.

  Meer weten?

  Deze visie, die vooruitkijkt tot 2040, is vervolgens uitgewerkt voor de middellange termijn, in de vorm van het OV-Streefbeeld 2020. Bekijk ook de video over het Streefbeeld OV 2020.

  Mobiliteitsbeleid provincie Utrecht

  Lees meer over het mobiliteitsbeleid van de provincie in het dossier Mobiliteitsplan 2015 – 2028.

• Busvervoer

  Uit de opbrengsten van de OV-chipbetalingen van reizigers kan een busbedrijf de kosten voor het laten rijden van de bussen niet volledig dekken. Daarom verstrekt de provincie een financiële bijdrage (exploitatiebijdrage) aan de busbedrijven. De provincie maakt daarvoor afspraken met de vervoerbedrijven over de te leveren kwaliteit en diensten. Deze afspraken worden vastgelegd in concessievoorschriften. Een concessie is de vergunning die de provincie verleent aan een vervoerbedrijf voor het rijden van bussen in een bepaald samenhangend vervoersgebied (concessiegebied).

  Concessie streekbussen en stadsbussen Amersfoort

  Syntus verzorgt sinds 11 december 2016 in opdracht van de provincie Utrecht het streekvervoer en de stadsdienst Amersfoort. De nieuwe vervoerder introduceert gloednieuwe en milieuvriendelijke bussen. Reiziger kunnen bovendien gebruik maken van nieuwe abonnementsvormen en van de mogelijkheid om contactloos te betalen. Het aanbod wordt versterkt op lijnen waarvan veel reizigers gebruik maken, zoals tussen Mijdrecht – Breukelen en Amersfoort-Veenendaal. Deze concessie loopt tot 11 december 2023. Voor meer informatie over het openbaar vervoer in dit gebied ga naar www.syntusutrecht.nl

  Concessiegebied in en om de stad Utrecht

  De provincie is vanaf 1 januari 2015 ook concessieverlener voor het gebied in en direct rondom de stad Utrecht. Het gaat hierbij om de gemeenten Bunnik, De Bilt, Houten, Stichtse Vecht, Nieuwegein, Utrecht, Vianen, IJsselstein en Zeist. Hier rijden de gele bussen van vervoerder Qbuzz , onder de merknaam U-OV. Deze concessie loopt tot december 2023.

  U-OV

  Het merk U-OV is herkenbaar aan de gele bussen en trams. Het merk is opgezet om niet afhankelijk te zijn van een specifieke vervoerder. De uitstraling van het openbaar vervoer in de regio kan zo altijd hetzelfde blijven, ook al verandert de vervoerder. U-OV is bedoeld om een herkenbaar gezicht te geven aan het openbaar vervoer in dit gebied. Voor vragen, klachten of meldingen ga naar www.u-ov.info.

  Schone bussen

  De provincie Utrecht vindt een schoon milieu van groot belang. We nemen daarom strenge eisen op in onze OV voorschriften. De bussen moeten voldoen aan Europese normen. Dat dit resultaat heeft, blijkt uit onderzoek. Onze regio behoort tot de schoonste concessies van Nederland. In de Top 15 van de gemeenten met de schoonste bussen staan maar liefst 9 Utrechtse steden. Lees meer over duurzame mobiliteit.

  Afspraken

  Samen met de vervoerders wordt bepaald waar en hoe vaak de bussen rijden. Daarnaast maakt de provincie afspraken met de vervoerder over de tarieven, marketingacties en sociale veiligheid. De provincie houdt in de gaten of de vervoerder aan alle eisen voldoet en zich aan de afspraken houdt. Er wordt onder andere gelet op punctualiteit, capaciteit en reizigerstevredenheid.

  Aanbesteding OV-concessie 2016 - 2023

  De provincie Utrecht heeft het streekbusvervoer en het stadsbusvervoer in Amersfoort opnieuw aanbesteed. Op basis van het Programma van Eisen heeft Syntus het meest gunstige aanbod gedaan. Syntus verzorgt sinds 11 december 2016 de streekbussen in de provincie Utrecht en rijdt in Amersfoort met milieuvriendelijke stadsbussen, die allemaal uitgerust zijn met wifi, stopcontacten en USB-poorten. Alle kernen in het gebied die nu een busverbinding hebben, houden met Syntus in de dienstregeling van 2017 ook een busverbinding. Of in de vorm van een gewone lijnbus of in de vorm van een buurtbus.

  De nieuwe concessie loopt tot eind 2023. Binnen die tijd maakt Syntus elk jaar een nieuw vervoersplan.

• Vernieuwing bushaltes

  De provincie Utrecht is samen met gemeenten bezig met het aanpassen en vernieuwen van een groot aantal bushaltes. Het doel is de reizigers een aantrekkelijke en bruikbare opstapplaats voor het openbaar vervoer te bieden. De haltes worden zo aangepast dat ze voldoen aan de hoogste standaarden voor duurzaamheid, uniformiteit, sociale veiligheid en toegankelijkheid. Onder andere de perrons worden aangepast om zo goed mogelijk te kunnen in- en uitstappen. Andere aanpassingen zijn bijvoorbeeld het verstrekken van actuele digitale reisinformatie (DRIS), het aanbrengen van duidelijke markeringen voor blinden en slechtzienden, goede verlichting van de haltes en het breed genoeg maken van perrons voor reizigers die bijvoorbeeld in een rolstoel zitten of met een kinderwagen reizen.

  750 bushaltes

  Eind 2015 zijn 750 bushaltes in de regio Utrecht aangepast. Tot 2030 volgen de overige 750 haltes. Deze worden meegenomen tijdens reconstructiewerkzaamheden die de komende jaren gepland staan.

  Haltescan

  Gebruik de haltescan voor meer informatie over de toegankelijkheid van specifieke haltes.

• Sneltram

  De provincie Utrecht is sinds 1 januari 2015 verantwoordelijk voor het regionale tramvervoer. In opdracht van de provincie rijdt vervoerder Qbuzz met de trams in onze regio. Zo rijdt er een sneltram tussen Utrecht, Nieuwegein en IJsselstein, de zogenaamde SUNIJ-lijn. Tussen Utrecht Centraal Station en Utrecht Science Park rijdt tram 22.

  Tram 22

  Tramlijn 22 is gerealiseerd door de Projectorganisatie Uithoflijn, in opdracht van de provincie Utrecht en de gemeente Utrecht. De tramlijn is aangelegd omdat er steeds meer studenten, werknemers en bezoekers vanaf Utrecht Centraal Station naar Utrecht Science Park reizen. Bussen konden dat aantal reizigers niet meer goed vervoeren. De komst van tram 22 zorgt voor een snelle verbinding met Utrecht Science Park en meer ruimte en comfort voor de reizigers. Meer informatie vindt u op www.regiotramutrecht.nl/tram22.

  Regiotram Utrecht

  Regiotram Utrecht, onderdeel van de provincie, is verantwoordelijk is voor het beheer, onderhoud en de uitbreiding van het volledige tramsysteem in en rondom de stad Utrecht. Regiotram Utrecht is gevestigd op de remise in Nieuwegein. Ongeveer 35 medewerkers zorgen samen voor het beheer en onderhoud van de traminfrastructuur, inclusief alle wissels, seinen en overwegen, de haltes, de trams en de dynamische reisinformatiepanelen. Regiotram Utrecht ziet ook toe op de veiligheid van het tramsysteem.

  Meer weten?

  Kijk voor meer informatie over het tramvervoer in de regio op www.regiotramutrecht.nl.

• Regiotaxi

  De Regiotaxi verzorgt op aanvraag vervoer van deur tot deur. Ook kan er gereisd worden van en naar een halte van het openbaar vervoer, zoals bijvoorbeeld het NS-station. De reiziger moet hierbij wel rekening houden met een variabele instaptijd van een half uur en een mogelijke omrijtijd vanwege het ophalen en/of afzetten van medepassagiers

  Geschikt voor rolstoelen en scootmobielen

  De Regiotaxi is ook toegankelijk voor mensen met een rolstoel of scootmobiel. Voor het vervoer worden personenauto’s en (rolstoel)busjes ingezet.

  Combineren ritten

  De Regiotaxi onderscheidt zich van een ‘gewone’ taxi door het combineren van ritten, zodat de reiziger niet altijd via de kortste weg reist. Maar wel van deur tot deur. De Regiotaxi wordt bovendien gesubsidieerd door de overheid.

  Waar rijdt de regiotaxi?

  In de provincie Utrecht rijden drie regiotaxisystemen in opdracht van de provincie Utrecht:

  • Regiotaxi Veenweide in de gemeenten:
    De Ronde Venen, Lopik, Montfoort, Oudewater, Woerden en Stichtse Vecht (alleen de kernen Loenen en Breukelen).
  • Regiotaxi Eemland-Heuvelrug in de gemeenten:
    Amersfoort, Baarn, Bunschoten, Eemnes, Leusden, Nijkerk, Soest, Utrechtse Heuvelrug, Wijk bij Duurstede en Woudenberg.
  • Regiotaxi Utrecht in de gemeenten:
    Bunnik, De Bilt, Houten, IJsselstein, Stichtse Vecht (alleen de kern Maarssen), Nieuwegein, Utrecht, Vianen en Zeist.

  Informatie

  Kijk voor meer informatie en tarieven over de Regiotaxi in uw gemeente op de desbetreffende website.

  • Regiotaxi Eemland-Heuvelrug
  • Regiotaxi Veenweide
  • Regiotaxi Utrecht

• Onderzoek openbaar vervoer regio Utrecht

  Dit in 2012 afgeronde MIRT-onderzoek is een gezamenlijk onderzoek van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, provincie Utrecht en de gemeente Utrecht. Het MIRT- onderzoek beschrijft toekomstige kansen en knelpunten op het gebied van bereikbaarheid en leefbaarheid en welke rol het openbaar vervoer hierbij kan spelen.

  Grootste groeiers

  Vastgesteld is dat de mobiliteitsvraag, gegeven de aanhoudende bevolkingsgroei in de Utrechtse regio en economische ontwikkelingen, het sterkst zal toenemen rondom het Utrecht Science Park – De Uithof en rondom het stationsgebied van Utrecht.

  Knelpunten

  De belangrijkste knelpunten op het gebied van bereikbaarheid en leefbaarheid die uit dit onderzoek naar voren komen zijn:

  • voor 2020 zijn er al bereikbaarheids- en leefbaarheidsproblemen op de corridor tussen het stationsgebied en De Uithof (de binnenstadsas), ondanks de aanleg van de Uithoflijn. De oorzaak voor dit probleem is de beperkt beschikbare ruimte in de binnenstad op deze corridor. Het probleem verergert door de aanzienlijke mobiliteitsgroei die verwacht wordt op deze verbinding.
  • de capaciteit voor het regionaal OV op Utrecht Centraal (de OV-terminal) is al in 2020 onvoldoende. Dit probleem wordt vanaf 2020 steeds groter.

  Hoewel al in diverse bereikbaarheidsprojecten wordt geïnvesteerd kan niet worden voorkomen dat ook in de toekomst zal moeten worden geïnvesteerd om de bereikbaarheid en de leefbaarheid van de regio Utrecht te verbeteren.

  Mogelijke oplossingen

  Het onderzoek besteedt dan ook aandacht aan mogelijke oplossingsrichtingen. Een combinatie van de volgende oplossingsrichtingen is nodig om de problemen op te lossen:

  • lightrail op de drukste OV-assen van en naar de OV-terminal.
  • verbetering van de doorstroming van regionaal OV en fiets in stedelijk gebied.
  • versterking van tangenten om de OV-terminal te ontlasten. Tangenten zijn OV-verbindingen die niet via Utrecht Centraal gaan.
  • knooppuntversterking.
  • integratie van landelijk en regionaal OV.

  Regionale verkenning

  In het najaar 2014 is besloten in vervolg op het MIRT-Onderzoek te starten met een regionale verkenning om de in het onderzoek genoemde problemen op te lossen. De regionale verkenning wordt getrokken door de regio (provincie en gemeente Utrecht) in samenwerking met het Ministerie van Infrastructuur en Milieu. De regionale verkenning is gestart in januari 2015.

  Beoogd resultaat

  De regionale verkenning heeft als beoogd resultaat te komen tot een voorkeursalternatief bestaande uit één oplossingsrichting of een combinatie van oplossingsrichtingen waarmee:

  • Utrecht Centraal ontlast wordt;
  • de bereikbaarheid van Utrecht Science Park verbetert;
  • de leefbaarheid in Utrecht, waaronder langs de ‘binnenstadas’, verbetert.

• Onderzoek sporendriehoek Utrecht - Hilversum - Harderwijk

  De provincies Gelderland en Utrecht hebben onderzoek gedaan naar een verbetering van het samenhangende openbaar vervoernet in het gebied tussen Utrecht, Amersfoort en Harderwijk, met daarin de trein als dragend vervoersysteem.

  Knelpunten

  In dit gebied zijn de volgende knelpunten in het openbaar vervoer vastgesteld:

  • De bijdrage van deze openbaar vervoercorridor aan de bereikbaarheid van regio Utrecht en het Utrecht Science Park (USP) in het bijzonder blijft achter. De reistijd van-deur-naar-deur kan voor deze corridor korter.
  • Overbelasting van de treinen in spitsuren. Vooral tussen Nijkerk en Amersfoort worden grenzen van de treincapaciteit benaderd, wat betekent dat meer mensen willen meereizen dan dat er plek is in de trein.
  • Knooppunt Utrecht Centraal en de Uithoftram hebben op termijn onvoldoende capaciteit om de grote reizigersstromen goed af te wikkelen. Door de ligging ten opzichte van Utrecht-Oost biedt de treinverbinding naar Amersfoort en Harderwijk diverse kansen voor alternatieve reismogelijkheden die nog onvoldoende benut worden.

  Oplossingsrichtingen

  In het onderzoek is gezocht naar haalbare oplossingen voor verbetering van het openbaar vervoer. Haalbaar wil zeggen dat de oplossing technisch mogelijk is binnen een overzienbare investering.

  • Daarbij is eerst gekeken naar maatregelen waarmee de spitspiek in het vervoer meer verspreid wordt over de dag en het OV in het algemeen beter benut kan worden. Deze maatregelen dragen bij aan de verbetering van het capaciteitsknelpunt, maar slechts in geringe mate.
  • Verder is gekeken naar het inleggen van rechtstreekse hoogwaardige busverbindingen naar het Utrecht Science Park. Daarmee wordt de bereikbaarheid situatie van USP wel verbeterd, maar het biedt geen oplossing voor het capaciteitsknelpunt in de trein.
  • Tenslotte is gekeken naar verbetering van de treindiensten tussen Utrecht en Harderwijk. Hieruit blijkt dat het inleggen van aanvullende zonetreinen (deels stoptrein, deels Intercity) inpasbaar is tegen een investering van ca. €25 miljoen is. Beperking is echter dat deze treinen niet zonder meer kunnen stoppen op station Bilthoven, wat als het ideale overstapstation op weg naar Utrecht Science Park kan worden gezien.

  Vervolgstap: verkenning

  Gelet op de haalbaarheid van de onderzochte oplossingen bereiden wij een vervolgstap voor in de vorm van een verkenning, waarover wij in het najaar van 2015 samen met het Rijk een startbeslissing willen nemen.

• Onderzoek doorstroming OV

  In het mobiliteitsplan zijn streefsnelheden geformuleerd voor de verbindende buslijnen in de regio Utrecht. Met behulp van data die Connexxion aanlevert uit het voertuigvolgsysteem, is in kaart gebracht welke trajecten niet voldoen aan de streefsnelheden en hoe groot de vertraging is. Vervolgens is samen met de vervoerder gekeken wat de oorzaak van de vertraging is en voor welke knelpunten er al plannen ter verbetering zijn. Voor knelpunten waar nog geen plannen zijn wordt een oplossing gezocht met de wegbeheerder. Op  provinciale wegen worden de knelpunten meegenomen in de trajectaanpak, waarbij de hele weg in een keer wordt aangepakt.

  Concessie met Q-buzz

  Deze aanpak wordt ook uitgewerkt voor de concessie met Q-buzz. Het doel is om de knelpunten in beeld te krijgen en met zogenaamde quick wins op korte termijn met kleinschalige infrastructurele maatregelen de doorstroming te verbeteren

• Vervoerplan

  De dienstregeling 2022 voor het Utrechts openbaar vervoer biedt reizigers bijna dezelfde service als in 2021. Bussen en trams blijven bijna allemaal even vaak rijden en over dezelfde routes. De nieuwe dienstregeling gaat in op 12 december 2021.

  Vervoerplan 2022 van U-OV en Syntus Utrecht

  In het Vervoerplan 2022 van U-OV en Syntus Utrecht (pdf, 1.156 MB) staat wat er gaat veranderen ten opzichte van 2021. Dit gaat om enkele kleine wijzigingen.

  Lees ook het nieuwsbericht 'Utrechts openbaar vervoer blijft volgend jaar op peil' van 15 september 2021.

Downloads

• Vervoerplan 2022 U-OV en Syntus Utrecht (met consultatienota) - 15-9-2021.pdf (PDF, 1.56 MB)
• Definitief vervoerplan U-OV 2021.pdf (PDF, 3.45 MB)
• Definitief vervoerplan Syntus 2021.pdf (PDF, 2.94 MB)
• U-OV Vervoerplan 2020 (PDF, 14.93 MB)
• Syntus vervoerplan 2020 (PDF, 6.59 MB)
• Vervoerplan U-OV 2019 (PDF, 6.54 MB)
• Vervoerplan 2019 Syntus Utrecht (PDF, 10.68 MB)
• Jaar- en trendrapportage OV 2019 (PDF, 7.2 MB)
• Jaar- en Trendrapportage Openbaar Vervoer 2018 (PDF, 3.46 MB)
• Jaar- en trendrapportage OV provincie Utrecht 2017 (PDF, 2.89 MB)
• Jaar- en trendrapportage OV 2016 (PDF, 2.59 MB)
• Nota van Uitgangspunten aanbesteding OV concessie (PDF, 2.24 MB)
• Jaarverslag railveiligheid tramvervoersysteem 2019 (PDF, 607.65 KB)
• OV-visie ‘Snel, betrouwbaar en effectief’ tot 2040 van BRU (PDF, 6.68 MB)
• Programma van Eisen, Aanbesteding OV-concessie 2016-2023 (PDF, 1.24 MB)
• OV-streefbeeld 2020 van BRU (PDF, 28.9 MB)
• Mobiliteitsvisie grootstedelijk Utrecht (PDF, 8.51 MB)
• Mobiliteitsvisie
• MIRT onderzoek openbaar vervoer regio Utrecht (PDF, 3.4 MB)
• Kaart met OV-concessiegebieden per 19-03-2019 (PDF, 494.56 KB)
• Nota van beantwoording, Aanbesteding OV-concessie 2016-2023 (PDF, 706.19 KB)