Rijntakken

Voor alle Natura 2000-gebieden in de uiterwaarden van de Rijn en IJssel, afgekort Rijntakken, wordt een gezamenlijk proces opgestart. Deze gebieden staan met elkaar in verbinding en hebben veel gemeenschappelijke doelen. De uiterwaarden in de Nederrijn krijgen een eigen beheerplan. Omdat het grootste gedeelte van het Natura 2000-gebied in Gelderland ligt, zijn Gedeputeerde Staten van de provincie Gelderland verantwoordelijk voor het opstellen van een beheerplan. De provincie Utrecht werkt intensief mee om alle informatie over het Utrechtse gedeelte aan te leveren en de Utrechtse belangen in het gebied in het beheerplan te verwerken.

Zie ook: https://www.natura2000.nl/gebieden/gelderland/rijntakken.

Zes deelgebieden

Binnen het gebied wordt gewerkt aan de realisatie van zoveel mogelijk aangesloten natuurgebied. Er zijn zes deelgebieden:

• Palmerswaard
• Rijnbrug & Rhenen
• Blauwe Kamer
• Amerongse Bovenpolder
• Elster Buitenwaarden
• Lunenburgerwaard

In totaal wordt ongeveer 250 hectare natuur gerealiseerd of hersteld. Op deze pagina vindt u meer informatie over de deelgebieden en de laatste ontwikkelingen.

Ondanks alle genomen maatregelen gaat het nog niet goed met de natuur in Nederland. Voor alle Natura 2000-gebieden en daarbuiten, zijn extra maatregelen nodig om de natuur te verbeteren en de stikstofneerslag omlaag te brengen. Deze maatregelen moeten binnen en buiten de gebieden worden genomen. Dit blijkt uit de natuurdoelanalyses (NDA), die provincies in 2023 in opdracht van het Rijk voor ieder stikstofgevoelig Natura 2000-gebied hebben opgesteld.

De NDA's zijn ook beoordeeld door de Ecologische Autoriteit (EA), die over elk Natura 2000-gebied een advies hebben uitgebracht.

De NDA's zijn door de provincie Utrecht gebruikt als input voor het concept Utrechts Programma Landelijk Gebied. Daarin staat wat we de komende jaren willen bereiken in ons landelijk gebied. De NDA's komen - samen met de adviezen van de EA - terug in het definitieve UPLG. Ook worden de NDA's en EA-adviezen gebruikt bij het opstellen van nieuwe Natura 2000-beheerplannen.

Download de natuurdoelanalyse Rijntakken

Advies Ecologische Autoriteit

Tussen het voormalige steenfabriekterrein bij Elst en de stuw van Amerongen ligt de Amerongse Bovenpolder. De uiterwaard is een Natura 2000-gebied en maakt onderdeel uit van het Natuurnetwerk Nederland (NNN). Dit natuurgebied is in 2014 ingericht. 

De natuurkwaliteit in de uiterwaard wordt behouden en verder ontwikkeld door beheer, bijvoorbeeld door begrazing. Op de websites van Staatsbosbeheer en het Utrechts Landschap leest u meer over dit natuurgebied.

Dijkveiligheid

In het gebied langs de dijk liggen kansen voor verbetering van de natuurkwaliteit. Het Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden (HDSR) werkt aan de dijkveiligheid in hetzelfde gebied. Het verbeteren van de natuurkwaliteit wordt meegenomen door HDSR bij de verbetering van de dijkveiligheid. Dit wordt onder andere bereikt door:

• Het afgraven van de voedselrijke toplaag van de bodem zodat glanshaverhooiland zich kan ontwikkelen.
• Het herstel van moerasgebieden en kleiputten.

Op de website van HDSR staat meer informatie over de dijkversterking en natuurontwikkeling.

Samenwerkende partijen

Provincie Utrecht, Rijkswaterstaat, Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden, Utrechts Landschap, Staatsbosbeheer en gemeente Amerongen.

Langs de Rijn tussen Rhenen en Wageningen ligt het natuurgebied Blauwe Kamer. Het gebied is in 1992 ingericht en is daarmee het eerste natuurontwikkelingsproject langs de Nederrijn. Het is ingericht volgens de verplichte doelstellingen van Kaderrichtlijn Water, Natuurnetwerk Nederland en Natura 2000.

De natuurkwaliteit in deze uiterwaard wordt behouden en verder ontwikkeld door beheer, bijvoorbeeld door begrazing. Op de website van Utrechts Landschap vindt u informatie over het natuurgebied.

Samenwerkende partijen

Provincie Utrecht, Rijkswaterstaat, Utrechts Landschap en gemeente Rhenen.

De uiterwaard ligt aan de voet van de Utrechtse Heuvelrug en is een Natura 2000-gebied. Een deel van Palmerswaard is in 2016 opnieuw ingericht zodat het gebied voldoet aan de doelstellingen van Natura 2000.

De belangrijkste maatregelen die zijn uitgevoerd:

• Scheiding van watersystemen om kwelplassen te behouden en het realiseren van een eenzijdig aangetakte geul met meer rivierinvloed;
• Herstel van de zomerkade;
• Het weghalen van stenen bij de kribvakken om meer natuurlijke oevers te krijgen;
• De ontwikkeling van een bos dat vanaf de steilrand geleidelijk afloopt tot in de uiterwaard;
• Aanleg van een wandelpad.

Op de website van Utrechts Landschap vindt u informatie over dit natuurgebied.

In de uiterwaard Rhenen en Rijnbrug zijn vooral landschapselementen versterkt en is verruiging aangepakt. Vlakbij de Rijnbrug is een uitzichtpunt op de Rijn gebouwd. Het gebied is voor wandelaars toegankelijk.