In de uiterwaarden van de Lek, tussen Vianen en Schoonhoven, bevinden zich enkele gebieden met natuur van hoge kwaliteit die van internationaal belang is. Deze gebieden liggen op de noordoever in de uiterwaarden bij Willige Langerak, op het aangrenzende schiereiland De Bol en op De Horde bij Lopikerkapel. Op de zuidoever gaat het om de Koekoeksche Waard en de Kersbergsche en Achthovense uiterwaarden. In het gebied komen habitattypen voor die kenmerkend zijn voor het Nederlandse rivierenlandschap en die buiten Nederland vrijwel nergens anders voorkomen. Het gaat om stroomdalgraslanden en zachthoutooibossen. Deze habitattypen zijn gevoelig voor een hoge depositie van stikstof.
Doelsoorten
Om de natuur hier te behouden en verslechtering te voorkomen zijn deze uiterwaarden in 2013 aangewezen als Natura 2000-gebied Uiterwaarden Lek. Hier moeten de volgende plant- en diersoorten worden beschermd:
- Stroomdalgraslanden
- Slikkige rivieroevers
- Glanshaverhooilanden en zachthoutooibossen
- Kamsalamander
Beheerplan
Net als elk ander Natura 2000-gebied geldt ook voor de Uiterwaarden Lek een beheerplan. Hierin wordt beschreven welke maatregelen genomen worden om de instandhoudingsdoelstellingen te behalen. Tot de gemeentelijke herindeling van Vijfheerenlanden in 2019 was de provincie Zuid-Holland verantwoordelijk voor het beheerplan. Sindsdien is dat de provincie Utrecht. Het College van Gedeputeerde Staten heeft in 2020 besloten om het beheerplan van Uiterwaarden Lek eenmalig met zes jaar te verlengen. Het verlengde beheerplan is geldig van 2021 tot 2027.
Beheerplan Uiterwaarden Lek
Actualisatie beheerplan
Hoewel het huidige beheerplan nog geldig is, heeft provincie Utrecht besloten dit plan voortijdig te evalueren en te actualiseren. Dit gebeurt in samenspraak met de relevante partijen in en rond het gebied, via een Klankbordgroep en een Projectgroep. In de klankbordgroep zitten belanghebbenden en/of vertegenwoordigers uit het gebied. Door gebruik te maken van hun kennis en ervaring, wordt er gewerkt aan een beheerplan dat zo goed mogelijk aansluit bij de praktijk. Het nieuwe beheerplan moet in het eerste kwartaal van 2026 klaar zijn.
Planning
Evaluatierapport huidig beheerplan: 3e kwartaal 2025
Deze fase is bijna afgerond. Voor alle vijf gebieden zijn concept evaluatierapporten gemaakt. Deze worden de komende weken in alle klankbordgroepen besproken. De reacties worden voor zover mogelijk verwerkt in de definitieve evaluatierapporten. De evaluatierapporten bieden belangrijke informatie voor de nieuwe beheerplannen.
Opstellen beheerplan: 4e kwartaal 2025/1e kwartaal 2026
In deze fase worden de maatregelen die nodig zijn voor het gebied in kaart gebracht. Hiervoor maken we gebruik van de evaluatierapporten die voor de gebieden zijn gemaakt. Het eerste concept ontwerpbeheerplan wordt gedeeld met de klankbordgroepen.
De feedback wordt verwerkt. Daarna volgt een tweede concept ontwerpbeheerplan. Dit wordt eveneens in de klankbordgroep besproken. Daaruit volgen de eindversies van het ontwerp beheerplannen. Deze worden gepubliceerd in het digitale loket DSO voor de inzageperiode.
Vaststellen beheerplan: 1e kwartaal 2026
De ontwerp beheerplannen komen minimaal 6 weken ter inzage. In deze periode kunnen zienswijzen worden ingediend. Na het verwerken van de zienswijzen worden de ontwerp beheerplannen vastgesteld door Gedeputeerde Staten van de provincie Utrecht. Voor gebieden waar ook andere overheden bevoegd gezag zijn, geldt dat ook zij moeten instemmen met het betreffende ontwerp beheerplan.
