Interview Rob van Muilekom

Met de Statenverkiezingen in aantocht blikken de gedeputeerden van de provincie Utrecht terug op hun bestuursperiode van de afgelopen vier jaar. Rob van Muilekom heeft als gedeputeerde de onderwerpen 'binnenstedelijke ontwikkeling', 'wonen', 'cultuur & erfgoed', 'gezonde leefomgeving' en 'Hart van de Heuvelrug' in zijn portefeuille. Hoe blikt hij terug op de afgelopen jaren?

Videoterugblik

Terugblik 2019-2023 gedeputeerde Rob van Muilekom.

Interview

Wat is het eerste dat in je opkomt als je aan de afgelopen bestuursperiode denkt?

Dat de provincie Utrecht, met haar maatschappelijke opgaven, goed op de kaart is gezet. Door de samenwerking binnen het college, maar ook die met de gemeenten, bedrijfsleven en instellingen. Ik heb in al mijn portefeuilles wel onderwerpen gehad waarbij we de krachten hebben gebundeld en een goede lobby naar het Rijk hebben gevoerd; zowel met betrekking tot de woningbouw, het COVID-steunpakket voor de cultuursector, aandacht voor schone lucht als de instandhouding van ons erfgoed. Daar ben ik eigenlijk best wel trots op. Dingen voor elkaar krijgen. Dus dat je als bestuurder vraagstukken verder hebt kunnen brengen die zorgen dat onze provincie aantrekkelijk blijft.

Wat is in jouw portefeuille het meest in het oog springende resultaat?

Wonen

De meeste ambities heb ik op het thema Wonen. Gemeenten bouwen de woningen, niet de provincie, behalve op Vliegbasis Soesterberg. Onze uitdaging is; hoe zorgen we ervoor dat de woningen op de juiste plek neergezet worden, dat ze van het juiste type en kwaliteit zijn én betaalbaar blijven. Onze ambitie is om 10.000 woningen per jaar toe te voegen aan de woningvoorraad. Afgelopen jaar zijn dat er 8.000 geweest.

De stikstofdiscussies, het personeelstekort bij gemeenten en bouwpartijen en oplopende kosten staan woningbouw vaker in de weg. Maar ook mensen die procedures aanspannen, omdat zij wel willen dat er woningen komen, maar niet in hun eigen omgeving. En op hoeveel (betaalbare) woningen de teller uiteindelijk komt te staan, dat maakt me niet zoveel uit. Als ik maar zeker weet dat we onze uiterste best hebben gedaan om er zoveel mogelijk voor elkaar te krijgen.

woningbouw in de provincie Utrecht
Bouw van huurwoningen in de provincie Utrecht

Asielopvang en huisvesting statushouders vragen veel aandacht. Je ziet dat het aanbod van passende sociale huurwoningen niet toereikend is voor de verschillende groepen mensen. Samen met de Commissaris van de Koning, het Kansenmakersteam en onze gemeenten hebben we dit aangepakt en lopen we op schema. En ook daar zit een spanningsveld, want de statushouders willen zo snel mogelijk een plek om te wonen, maar dat geldt ook voor vele andere groepen. De productie van woningen voor alle acuut woningzoekende kan me niet snel genoeg gaan. En natuurlijk met de ambities vanuit ons convenant Duurzame Woningbouw.

Ik vind Hart van de Heuvelrug één van de mooiste programma’s die we hebben, want daar komen veel vraagstukken bij elkaar. De Vliegbasis werd opengesteld en de natuur kreeg met 700 hectare een stevige impuls. Verbindingszones moesten aangelegd worden, het is opengesteld voor het publiek, er is een museum gekomen, bedrijven zijn verplaatst en we zijn nu bezig met woningbouw. Qua aanpak vind ik dit een voorbeeld hoe we ons als provincie moeten gaan voorbereiden op het hele stikstofdossier en hoe je dat goed integraal, gebiedsgericht en met externe partners kunt doen.

Cultuur

Tijdens de coronacrisis heb ik gezegd wij gaan als provincie het voortouw nemen, zodat onze culturele voorzieningen op orde blijven en dat geen enkele instelling omvalt. Ook moet de sector weerbaar en wendbaar worden. Daarom hebben we een steun- en herstelpakket opgezet ter ondersteuning, maar ook om ervoor te zorgen dat de sector in de toekomst beter voorbereid is op tegenslagen. Want als iets stopt of failliet gaat dan is het zo moeilijk om dat weer op te bouwen: je bent de mensen en kennis kwijt en dat krijg je niet meer terug. Daarnaast hebben we cultuureducatie, zowel op de basisscholen als het voortgezet onderwijs echt op de kaart gezet.

Erfgoed

Voor Erfgoed hebben we mooie dingen bereikt. We hebben acht jaar lang toegewerkt naar de verwerving van de Werelderfgoedstatus voor de Hollandse Waterlinies en de Limes. Dat werd afgerond in de zomer van 2021. Daar is echt keihard voor gewerkt, zowel ambtelijk als bestuurlijk met vier provincies.

Limes - Rob van Muilekom met wethouder Jocko Rensen van gemeente Bunnik.jpg
Werelderfgoedstatus voor de limes - Gedeputeerde Rob van Muilekom met wethouder Jocko Rensen van  de gemeente Bunnik

We hebben in Utrecht fantastisch veel mooie (Rijks)monumenten die we in goede staat willen houden en tegelijkertijd willen we veel ontwikkelen. Wat ik heel belangrijk vind, is dat we die monumenten en bijzondere cultuurhistorische waarden niet als belemmering zien, maar als inspiratiebron. Dus denken in kansen en niet in problemen. Dat geeft mij veel energie.

Ik weet zeker dat als je in een omgeving woont waar je je prettig voelt dan ben je er ook zuinig op.

Gezonde leefomgeving

Ik ben zelf wel heel erg blij met de combinatie van Binnenstedelijke Ontwikkeling, Wonen en Gezonde Leefomgeving. Dit gaat hand in hand. Je moet ervoor zorgen dat waar mensen wonen de leefomgeving aantrekkelijk is. Dus niet alleen steen, maar ook groen. Ik weet zeker dat als je in een omgeving woont waar je je prettig voelt dan ben je er ook zuinig op. Als er een woonwijk wordt gebouwd, moet er ook van te voren bedacht worden hoe de leefomgeving eruit komt te zien. Tegelijkertijd zorgen we er ook voor dat er in onze drukke provincie ook plekken zijn met rust en stilte, als ook voor ontspanning en bewegen. Dat geeft ook best weleens discussies.

Wat bleek lastiger voor elkaar te krijgen dan je vier jaar geleden dacht, toen je begon?

Als je kijkt naar Wonen dan is een groot probleem het personeelstekort bij gemeenten, bij bouwpartijen, maar ook bij ons als provincie. Toen ik vier jaar geleden begon speelde dit vraagstuk nog niet zoals nu en dat maakt een versnelling moeilijker.

Hoe is de samenwerking binnen het college?

We zijn met vijf gedeputeerden begonnen, allemaal nieuw. Ik ben wel heel blij en trots op de samenwerking die we hebben en wat ik nog wel belangrijker vind is wat wij uitstralen als college. We staan er als team en helpen elkaar, maar we zijn ook kritisch. En dat werkt ook door in de omgang met onze externe partners, we zijn er met en voor hen. Dat heb ik zelf ook gemerkt toen ik anderhalf jaar geleden een operatie moest ondergaan. Ik was drie maanden uit de running. De collega’s namen mijn portefeuilles over en ik heb geen moment gehad van 'oei gaat dit wel goed?'

Wees open en toegankelijk. Dat is de basis.

Wat wil je jouw opvolger meegeven?

Blijf continu kijken naar wat je kunt doorontwikkelen, maar kijk ook goed wat er al in gang is gezet. Gooi het niet zomaar in de prullenbak. Blijf aandacht geven aan het gedachtengoed van onze Sociale Agenda; de provincie Utrecht is er voor iedereen. Breng wel een stuk vernieuwing, wees kritisch, toon ambitie, blijf mensen en organisaties inspireren. Dat geldt voor de interne organisatie, maar ook daarbuiten. We hebben een provinciehuis dat er een beetje uitziet als een ivoren toren, maar ik vind dat dat totaal niet zo is. Wees open en toegankelijk. Dat is de basis.